Các bệnh ung thư máu: Tìm hiểu về bệnh bạch cầu, u lympho và u tủy

Đóng góp bởi: Bác Sĩ Lee Yuh Shan

Hãy cùng tìm hiểu những thông tin hữu ích về các loại ung thư máu này, cùng với những thách thức mà bệnh nhân phải đối mặt.

Mặc dù ung thư máu không được biết đến nhiều như các loại ung thư khác, nhưng vẫn nằm trong nhóm 10 loại ung thư phổ biến nhất ở Singapore. Thông tin này cho thấy rằng cần phải nâng cao nhận thức cộng đồng về căn bệnh này.

Ung thư máu bắt nguồn từ tình trạng gián đoạn trong quá trình phát triển của các tế bào máu, đặc biệt là tế bào bạch cầu. Bác sỹ Lee Yuh Shan – chuyên gia tư vấn cấp cao khoa huyết học thuộc Trung tâm Ung thư Parkway (PCC), lưu ý rằng: nguyên nhân cụ thể gây ra những bất thường tế bào này vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn. Tuy nhiên vẫn có các yếu tố nguy cơ gây ung thư như tiếp xúc với bức xạ, gen di truyền và tiền sử gia đình.

Bác sỹ Lee phân loại ung thư máu thành ba loại chính: bệnh bạch cầu, u lymphou tủy. Mỗi loại bệnh biểu hiện các triệu chứng riêng biệt, cần có các phương pháp điều trị khác nhau và tiên lượng điều trị của mỗi bệnh nhân cũng khác nhau, để kiểm soát hiệu quả các căn bệnh này thì cần có kiến thức chuyên môn.

BỆNH BẠCH CẦU

Bệnh bạch cầu có nhiều phân loại bệnh ảnh hưởng đến cả trẻ em và người lớn với mức độ phát triển khác nhau. Bệnh bạch cầu cấp dòng tủybệnh bạch cầu cấp dòng lymhpho là hai phân loại bệnh bạch cầu rất phổ biến, bệnh bạch cấp tính dòng tủy phát bệnh ở trẻ em và người lớn, trong khi bệnh bạch cầu dòng lymhpo thì phổ biến nhất ở trẻ em. Người lớn cũng là đối tượng thường mắc bệnh bạch cầu mạn tính dòng tủybệnh bạch cầu mạn tính dòng lympho. Bệnh bạch cầu cấp tính có tốc độ tiến triển nhanh, trong khi các dạng bệnh mạn tính lại phát triển chậm hơn, đôi khi cũng không hề phát hiện ra dấu hiệu bệnh trong thời gian dài.

Dấu hiệu và triệu chứng:Bệnh nhân thường bị thiếu máu và mệt mỏi do số lượng hồng cầu giảm, khả năng miễn dịch bị suy giảm và thường xuyên bị sốt do số lượng bạch cầu bất thường, và làm tăng tình trạng chảy máu do tiểu cầu thấp. Một số bệnh nhân không biểu hiện triệu chứng, và ung thư máu chỉ được phát hiện thông qua các xét nghiệm định kỳ cho thấy số lượng bạch cầu vô cùng bất thường.

Chẩn đoán: Khi nghi ngờ bệnh bạch cầu giai đoạn đầu, xét nghiệm công thức máu (FBC) đóng vai trò quan trọng, đặc biệt là kiểm tra nồng độ bạch cầu trung tính (một loại tế bào bạch cầu). Bác sỹ Lee cho biết: "Số lượng bạch cầu trung tính cực thấp thường báo hiệu vấn đề bất thường trong tủy xương". Chẩn đoán đi vào chuyên sâu hơn thông qua xét nghiệm tủy xương, khi đó các tế bào được lấy ra để kiểm tra dưới kính hiển vi, phân tích bằng các kỹ thuật đo lưu lượng tế bào và giải trình tự gen thế hệ mới để xác định đột biến gen và đưa ra phương án điều trị.

Điều trị: Phương pháp điều trị bao gồm hóa trị, liệu pháp nhắm mục tiêu, cấy ghép tế bào gốc. Các liệu pháp nhắm mục tiêu đặc biệt hiệu quả khi nhắm vào các gen và protein mà tế bào ung thư cần để tồn tại và thường được dung nạp tốt hơn so với hóa trị truyền thống, phù hợp với những bệnh nhân không thể chịu được các phác đồ điều trị liều cao. Trong trường hợp tái phát hoặc các phương pháp điều trị ban đầu không thành công, các phương pháp tiên tiến như Liệu pháp tế bào CAR-T và kháng thể đặc hiệu kép được sử dụng để kích thích hệ thống miễn dịch cơ thể chống lại ung thư.

U LYMPHO

U lympho là một loại ung thư máu có thể phát bệnh ở mọi đối tượng từ thanh thiếu niên đến người cao tuổi, bệnh chủ yếu được chia thành hai loại: u lympho Hodgkinu lympho không Hodgkin phổ biến hơn, chiếm hơn 90% các trường hợp u lympho ở Singapore.

Dấu hiệu và triệu chứng: Dấu hiệu thường gặp nhất của u lympho là hạch bạch huyết sưng ở các vùng như cổ, nách hoặc bẹn. Các triệu chứng khác bao gồm sốt không rõ nguyên nhân, sụt cân và đổ mồ hôi đêm, đôi khi vã mồ hôi nhiều đến mức bệnh nhân phải thường xuyên thay quần áo hoặc ga trải giường vào ban đêm. Ngoài ra còn có các triệu chứng như lờ đờ, khó thở (đặc biệt nếu khối u nằm gần thành ngực), không dung nạp rượu bia và phát ban có liên quan đến u lympho. Bác sỹ Lee cho biết: "Biểu hiện của u lympho rất đa dạng; chúng tôi đã quan sát thấy nhiều trường hợp từ khối u da ở vùng trực tràng đến các nhân tuyến giáp mà thực chất là u lympho", bác sỹ cho biết thêm có một số bệnh nhân không hề xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào khác ngoài tình trạng tăng men gan.

Chẩn đoán: Quá trình chẩn đoán thường là sinh thiết hạch – lấy một phần hoặc toàn bộ hạch ra để kiểm tra tế bào ung thư. Các đánh giá bổ sung còn có xét nghiệm tủy xương và chụp PET/CT để xác định mức độ và vị trí chính xác của ung thư. Bác sỹ Lee nhấn mạnh: "Để đạt được kết quả tốt nhất trong điều trị u lympho, chúng ta cần phải có được kết quả sinh thiết đúng và đánh giá mô bệnh học chính xác".

Điều trị: Kế hoạch điều trị u lympho sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ ác tính của ung thư. Các lựa chọn điều trị bao gồm hóa trị, liệu pháp miễn dịch như: Liệu pháp tế bào CAR -T, kháng thể đặc hiệu kép, xạ trị và ghép tế bào gốc dành cho các dạng ung thư có độ ác tính cao. Đối với u lympho phát triển chậm (u lympho B chậm phát triển), việc điều trị thường được trì hoãn cho đến khi cần để kiểm soát các triệu chứng bệnh hoặc tốc độ tiến triển.

ĐA U TỦY

Bệnh chủ yếu xuất hiện ở người cao tuổi và đang ngày càng phổ biến hơn ở Singapore vì mật độ dân số đang già hóa. Loại ung thư này có đặc trưng tích tụ các đột biến gen theo thời gian ảnh hưởng đáng kể đến nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là thận.

Dấu hiệu và triệu chứng: Thông thường, đa u tủy không biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, các triệu chứng như protein niệu (protein lẫn trong nước tiểu), suy thận, đau lưng ngày càng nghiêm trọng, gãy xương không rõ nguyên nhân và mệt mỏi do thiếu máu cũng có thể xuất hiện. Những triệu chứng này làm nổi bật ảnh hưởng toàn thân của ung thư lên cơ thể.

Chẩn đoán: Chẩn đoán bệnh đa u tủy thường liên quan đến việc đánh giá toàn diện bao gồm xét nghiệm công thức máu (FBC), xét nghiệm tủy xương và chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, MRI và PET/CT. Các công cụ chẩn đoán này giúp các bác sỹ đánh giá toàn bộ phạm vi và tiến triển của ung thư.

Điều trị: Các lựa chọn điều trị bệnh đa u tủy bao gồm liệu pháp nhắm mục tiêu và cấy ghép tế bào gốc nhằm mục đích kiểm soát bệnh và kéo dài tuổi thọ. Đối với những bệnh nhân không đủ điều kiện để cấy ghép tế bào gốc, liệu pháp nhắm mục tiêu vẫn đạt hiệu quả cao trong việc kiểm soát triệu chứng và duy trì chất lượng cuộc sống, cũng như cải thiện chức năng của các cơ quan bị ảnh hưởng bởi bệnh đa u tủy. Các kế hoạch điều trị được điều chỉnh tùy theo tình trạng và giai đoạn bệnh cụ thể của từng bệnh nhân, đảm bảo kiểm soát tốt nhất các triệu chứng và đảm bảo sức khỏe cho bệnh nhân.

“Để có kết quả điều trị u lympho tốt nhất, điều quan trọng là phải có kết quả sinh thiết và đánh giá mô bệnh học chính xác.”

ĐÃ ĐĂNG TRÊN Các phương pháp điều trị ung thư
GẮN THẺ các bệnh rối loạn máu, chất lượng sống của bệnh nhân ung thư, tiền sử ung thư, truyền máu, ung thư máu
Đọc thêm Blood Cancer, Đa u tủy xương, U Lympho, Ung thư bạch cầu
ĐƯỢC PHÁT HÀNH 01 Tháng Chín 2024