Tin tức & Bài báo

Cá nhân hóa với gen

Liệu pháp đích giúp các bác sĩ điều trị ung thư chính xác và hiệu quả hơn, bác sĩ Khoo Kei Siong, Phó Giám đốc Y khoa của Trung tâm Ung thư Parkway cho biết.

Bằng cách nghiên cứu các gen liên quan đến sự phát triển và hành vi của các tế bào ung thư, hiện nay các bác sĩ có thể đưa ra các loại thuốc nhắm đến ung thư với độ chính xác cao hơn, cải thiện đáng kể tỷ lệ phục hồi. Theo truyền thống, điều trị ung thư phụ thuộc vào hai yếu tố chính: Tìm ra ung thư nguyên phát từ đâu và giải phẫu mô bệnh học, để biết loại ung thư gì. Điều này giúp các bác sĩ xác định xem bệnh nhân có nên phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị hay không - hoặc kết hợp các phương pháp điều trị này - và thực hiện các phương pháp điều trị này ở đâu và như thế nào. “Xét nghiệm mẫu bệnh phẩm đã trở thành tiêu chuẩn vàng quyết định đến chẩn đoán và điều trị ung thư.” Bác sĩ Khoo Kei Siong, Phó Giám đốc Y khoa của Trung tâm Ung thư Parkway cho biết. “Tuy nhiên, qua nhiều năm, chúng tôi nhận ra sự khác biệt này chỉ đi đến một mức độ nhất định.”

Nhưng hiện nay, đã có một sự hiểu biết mới về di truyền học, các bác sĩ đang nghiên cứu cách các đột biến và biến đổi trong các gen khác nhau có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư như thế nào. Vì các tế bào ung thư phụ thuộc vào các đột biến cụ thể để tồn tại, dùng thuốc để can thiệp vào những đột biến này có thể xử lý sự tăng trưởng của chúng. “Dấu ấn sinh học hiện cho phép chúng ta phân loại bệnh ung thư theo những thay đổi di truyền của chúng và những thay đổi này sẽ quyết định cách chúng ta điều trị chúng,” bác sĩ Khoo cho hay. “Nếu tôi điều trị cho mọi bệnh nhân bằng một loại thuốc duy nhất, tôi có thể nhận được tỷ lệ thành công trung bình khoảng 30%. Nhưng nếu tôi điều chỉnh phương pháp điều trị theo những biến đổi di truyền mà họ có, tôi có thể có 70% cơ hội thành công.” Ví dụ, đột biến của một gen, thụ thể của yếu tố tăng trưởng biểu bì (EGFR), có liên quan đến các loại ung thư phổicụ thể. “Nếu tôi biết rằng đó là một đột biến EGFR, tôi có thể đưa ra một loại thuốc ức chế, khắc phục, phá hủy hoặc thay đổi EGFR để bệnh ung thư có thể được cải thiện,” bác sĩ Khoo chia sẻ. “Vì bệnh ung thư này phụ thuộc rất nhiều vào một loại EGFR bất thường để sống sót, nếu tôi can thiệp vào gen này, bệnh ung thư có thể sẽ đáp ứng.”

Các loại thuốc mới như Gefitinib và Osimertinib đã cho thấy nhiều hứa hẹn trong điều trị ung thư phổi. Những tiến bộ đáng kể cũng đã đạt được trong chẩn đoán và điều trị ung thư vú. Các bác sĩ đã tìm thấy nhiều loại phụ của bệnh ung thư này, là một trong những bệnh ung thư hàng đầu ảnh hưởng đến phụ nữ. Chúng bao gồm ung thư vú dương tính với HER2, trong đó sự tăng trưởng của các tế bào ung thư được thúc đẩy nhờ thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì 2 ở người (HER2). Ung thư đáp ứng tốt với các loại thuốc như Herceptin, nhắm đến loại protein này. Các loại thuốc mới như liệu pháp miễn dịch cũng đã mở rộng “kho thuốc” của các bác sĩ để chống lại căn bệnh ung thư. Liệu pháp miễn dịch giúp cơ thể chống lại các tế bào ung thư bằng cách tăng cường hệ thống miễn dịch tự nhiên. Các tế bào ung thư có thể tự bảo vệ mình bằng cách tạo ra các lá chắn, tự ngụy trang hoặc sinh ra các protein tái tạo các tế bào T – tế bào đóng vai trò trung tâm trong phản ứng miễn dịch của cơ thể - không hoạt động. Nhưng các loại thuốc đã được tạo ra để phá vỡ các rào cản này, cho phép các tế bào T có thể đuổi theo các tế bào ung thư. Và ngay cả khi ung thư phát triển kháng lại các loại thuốc này - điều mà rốt cuộc có thể xảy ra - các bác sĩ có thể đưa ra các loại thuốc “dòng thứ hai”, hướng đến một đột biến gen khác, giúp bệnh nhân có thêm một cơ hội nữa để chống lại căn bệnh ung thư. Liệu pháp đích cũng có thể được kết hợp với các phương pháp điều trị truyền thống như hóa trị, nâng cao cơ hội đáp ứng từ 10% lên cao tới 70%, bác sĩ Khoo cho biết. Điều cũng có ích là xét nghiệm di truyền ngày càng hiệu quả hơn, và trong một số trường hợp, ít tốn kém hơn.

Tuy nhiên, bác sĩ Khoo nhấn mạnh rằng liệu pháp đích và liệu pháp miễn dịch không phù hợp với tất cả các bệnh ung thư, ít nhất là cho đến nay. Liệu pháp miễn dịch, ví dụ, đã được chứng minh là có hiệu quả đối với u hắc tố, ung thư phổi, ung thư bàng quang, một số loại u lympho, ung thư đầu và cổ, một số bệnh ung thư đại tràngvà thận. “Tôi nghĩ danh sách này có thể sẽ tăng theo thời gian,” ông chia sẻ. Bác sĩ Khoo nhớ lại một bệnh nhân ung thư phổi mà ông đã điều trị vào giữa những năm 1990. Khi đó, phương pháp điều trị duy nhất được biết đến là hóa trị, và người phụ nữ này đã qua đời sau sáu tháng. Nhìn lại, ông chia sẻ, ông tin rằng căn bệnh ung thư của bệnh nhân đó có liên quan đến đột biến EGFR mà các bác sĩ hiện đã biết về nó. “Nếu bệnh nhân còn sống, bệnh nhân đã có thể được điều trị tốt hơn,” ông cho biết.