Khi bệnh ung thư quay trở lại
Bác sĩ See Hui Ti thuộc Trung tâm Ung thư Parkway cho biết tại sao ung thư quay lại sau khi điều trị.
Olivia Newton-John nổi tiếng với vai diễn trong vở nhạc kịch “Grease”, tham gia diễn cùng John Travolta.
Sau vở “Grease”, cô tiếp tục sự nghiệp ca hát và diễn xuất thành công. Tuy nhiên, vào năm 1992, 14 năm sau khi công chiếu Grease, nữ ca sĩ được chẩn đoán
ung thư vú. Cô trải qua phẫu thuật đoạn vú và
hóa trị, là một phần của quá trình điều trị.
Cô khỏe mạnh trong một thời gian dài sau điều trị, tiếp tục thu âm các bài hát mới và diễn xuất trong các bộ phim và trên truyền hình. Tuy nhiên đến năm 2017, cô cho biết bệnh ung thư tái phát. Cơn đau lưng dưới hóa ra là do một khối u gây ra – ung thư vú tái phát.
Ung thư tái phát có thể xảy ra sau hàng tháng, năm, hoặc chục năm sau khi được phát hiện và điều trị.
Ung thư có thể tái phát ở cùng một bộ phận trên cơ thể hoặc lan tới vị trí mới thông qua quá trình gọi là di căn. Trong trường hợp của Olivia Newton-John,
ung thư vú tái phát sau 20 năm, tuy nhiên lần này ở xương cùng, xương tam giác lớn ở đáy cột sống.
Ung thư tái phát được phân loại gồm tái phát tại chỗ, tái phát vùng hoặc xa, phụ thuộc vào vị trí khối u tìm thấy. Nếu khối u tìm thấy ở cùng vị trí thì được gọi là tái phát tại chỗ. Nếu khối u xuất hiện ở cơ quan gần đó thì được gọi là tái phát vùng. Ung thư được xác định tái phát xa nếu nó lan tới các cơ quan hoặc mô xa vị trí ban đầu.
Tại sao tái phát
Một trong những lí do tại sao tái phát là do điều trị ban đầu không hoàn toàn loại bỏ hay phá hủy tất cả tế bào ung thư. Điều này có thể xảy ra khi tế bào ung thư quá nhỏ để xác định hoặc xảy ra tình trạng di căn vi thể. Di căn vi thể xảy ra khi vài tế bào ung thư với số lượng quá ít để bắt được trên phim chụp, di căn tới vị trí mới.
Hầu hết các trường hợp nếu chẩn đoán ung thư lần 2, thường là tái phát hơn là ung thư thứ 2. Ung thư thứ 2 mặc dù hiếm nhưng có xảy ra.
Vì ung thư tái phát nên bác sĩ thường không nói ung thư đã chữa khỏi. Tuy nhiên, thông thường, một bệnh nhân có thời gian không bị ung thư càng lâu thì nhiều khả năng họ có thể được coi là chữa khỏi. Nhưng trong trường hợp như Olivia Newton-John cho thấy ung thư có thể tái phát thậm chí sau hàng thập kỉ.
Chẩn đoán như thế nào
Chẩn đoán ung thư tái phát cũng tương tự như chẩn đoán ung thư lần đầu. Dựa vào dấu hiệu và triệu chứng, bác sĩ sẽ khám lâm sàng kiểm tra liệu có dấu hiệu của khối u. Nếu phát hiện, sẽ tiến hành sinh thiết để kiểm tra liệu khối u ác tính.
Nếu khối u ác tính, trong trường hợp người đã mắc ung thư trước đó, bệnh viện sẽ kiểm tra liệu 2 bệnh ung thư có giống nhau (tái phát) hay khác nhau (ung thư thứ 2).
Điều quan trọng là phải xác định loại ung thư vì điều đó sẽ quyết định việc điều trị. Một số loại ung thư vú rất đáp ứng với một số loại thuốc cụ thể nên nếu với phân loại đặc biệt của
ung thư vú di căn đã, điều này sẽ ảnh hưởng tới phương án điều trị.
Các lựa chọn điều trị
Tùy thuộc vào loại ung thư mắc phải, các phương án thường tương tự như khi bạn được chẩn đoán ung thư lần đầu tiên. Nghĩa là hóa trị, xạ trị,
điều trị đích và
trị liệu miễn dịch là các hướng điều trị khả thi.
Kế hoạch điều trị chính xác sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm mục tiêu điều trị, loại ung thư mắc phải, mức độ di căn, điều trị trước đây, tác dụng phụ của việc điều trị trước đây và tình trạng sức khỏe hiện tại.
Đối với ung thư tiến triển thì chữa khỏi là không thể, mục tiêu điều trị ban đầu là giảm bớt các triệu chứng, nhằm đảm bảo chất lượng cuộc sống cao và kéo dài tuổi thọ. Bác sĩ cũng hi vọng tạm dừng hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh.
Jimmy Yap
