Tin tức & Bài báo

Điều trị u não

Bác sĩ Edward Yang, một chuyên gia tư vấn cao cấp về Xạ trị Ung thư tại Trung tâm Ung thư Parkway, nói về việc công nghệ xạ trị cải tiến đang mang tới cho các bác sĩ nhiều lựa chọn hơn trong điều trị ung thư não.

Các khối u trong não, cho dù có nguồn gốc tại chỗ, hoặc di căn từ nơi khác, là những khối u khó điều trị.

Thật khó để phẫu thuật loại bỏ bởi vì bộ não là một cơ quan nhạy cảm mà thậm chí làm sinh thiết có thể nguy hiểm trong một số trường hợp, nếu không muốn tính đến vấn đề phẫu thuật. Ngay cả khi khối u được loại bỏ thành công, phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến chức năng não tùy thuộc vào vị trí của tổn thương.

Hơn nữa, một vài khối u có thể lành tính và việc thực hiện phẫu thuật có thể gây ra mối nguy cơ đáng kể, vượt quá lợi ích.

Ngoài ra, “hàng rào máu-não” bảo vệ não khỏi các tác nhân gây bệnh, có thể ngăn chặn nhiều loại thuốc hóa trị liệu tập trung vào não khiến chúng kém hiệu quả hơn. Do đó, xạ trị hiện nay thường được coi là một lựa chọn điều trị quan trọng cho các khối u não.

Những nhược điểm của xạ trị

Tuy nhiên, xạ trị cũng có những nhược điểm của nó. Hơn 20 năm trước, xạ trị cho bệnh ung thư não có nghĩa là chiếu xạ những phần lớn của não hoặc toàn bộ não trong một số trường hợp như ung thư di căn đến não. Điều này có nghĩa rằng ngay cả khi một khối u/ nhiều u chỉ chiếm 5% khối lượng của não bộ, 95% còn lại của não cũng được chiếu, bác sĩ Edward Yang, một chuyên gia tư vấn cao cấp Xạ trị Ung thư tại Trung tâm Ung thư Parkway đã ghi nhận.

Xạ trị toàn bộ não mất từ hai đến ba tuần và có khả năng gây độc thần kinh. Do điều trị, bệnh nhân có thể trở nên suy giảm nhận thức hoặc gặp khó khăn trong việc đi lại hoặc giao tiếp. Điều này ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Thường xảy ra một hoặc hai năm sau đó.

Tuy nhiên, nhờ sự phát triển của xạ trị, các chuyên gia xạ trị ung thư có thể phân phối các chùm tia được nhắm mục tiêu đến khối u, giữ phần còn lại của não, có nghĩa là hiện nay hiếm khi cần phải sử dụng xạ trị não toàn bộ.

Các hình thức điều trị mới có sẵn

Một trong những liệu pháp chính được sử dụng hiện nay là xạ phẫu lập thể. Đây là nơi nhiều chùm tia phóng xạ nhỏ nhắm vào ung thư rất chính xác. Kết quả là, điều trị bức xạ liều cao có thể chính xác và an toàn, với một lần điều trị duy nhất hoặc nhiều hơn tùy thuộc vào tình hình.

Hiện nay, chúng ta cũng có liệu pháp xạ trị biến thiên liều (IMRT). Điều này giúp tia xạ định hình theo khối u.

Một công nghệ mới là liệu pháp bức xạ có hướng dẫn bằng hình ảnh (IGRT), việc quét được thực hiện trước và trong quá trình điều trị để đảm bảo nhắm mục tiêu chính xác. Đôi khi, các quy trình khác nhau này được kết hợp để tăng hiệu quả và độ chính xác.

“Liệu pháp xạ trị lập thể với các giải pháp điều chế cường độ cho phép chúng ta định hình một liều phù hợp với khối u cực kỳ chính xác với IGRT để xác minh tính chính xác hàng ngày,” bác sĩ Yang cho biết.

“Và với phẫu thuật lập thể bằng hình ảnh, chúng ta có thể nhắm vào khối u và tránh các mô não bình thường rất hiệu quả, an toàn và chính xác, giảm liều bức xạ xuống não bình thường và do đó, giảm nguy cơ độc tính và tổn thương.”

Những phát triển này làm cho xạ phẫu là lựa chọn điều trị cho các khối u lành tính đặc biệt.

Bác sĩ Yang cho biết: “Với xạ phẫu rất chính xác hoặc xạ trị lập thể, rất nhiều khối u lành tính như u màng não và các u thần kinh tiền đình/thính giác không thể loại bỏ nhờ phẫu thuật nhưng xạ trị mang lại kết quả tuyệt vời.

“Kết quả rất tốt với xạ phẫu/ xạ trị lập thể và nguy cơ thấp đến mức không đáng để bệnh nhân gặp rủi ro bằng đại phẫu trừ phi phẫu thuật cần thiết để giảm áp khẩn cấp, hoặc khối u quá lớn khiến việc gỡ bỏ có thể có lợi.""

Khả năng nhắm mục tiêu các khối u riêng lẻ trực tiếp với bức xạ đã dẫn tới sự thay đổi trong cách thức điều trị những bệnh nhân bị nhiều khối u não thứ phát.

Trước đây bệnh nhân phải chịu bức xạ toàn bộ não, những ngày nay, bệnh nhân được xạ phẫu lập thể để tránh nhiễm độc thần kinh.

Phẫu thuật vẫn là lựa chọn đầu tiên nếu có thể

Tuy nhiên, xạ phẫu lập thể không phải là câu trả lời cho tất cả các khối u não.

Đối với các khối u ác tính trong não, phẫu thuật vẫn là lựa chọn hàng đầu, theo Bác sĩ Yang.

Tuy nhiên, đôi khi không thể thực hiện phẫu thuật do kích thước của khối u, vị trí hoặc vì bệnh nhân quá yếu để trải qua đại phẫu. Đây là lúc xạ trị lập thể được lựa chọn can thiệp.

Ngoài ra, xạ trị toàn bộ não vẫn chưa hoàn toàn không áp dụng nữa. Bác sĩ Yang vẫn xạ trị toàn bộ não nếu một bệnh nhân có hơn 10 khối u thứ phát trong não.

Tuy nhiên, việc điều trị bức xạ toàn bộ não đã giảm đáng kể so với trước đây.

“Mười lăm năm trước, khoảng 95% trường hợp xạ trị cho di căn não sẽ là xạ trị toàn bộ não”, ông nói.

“Ngày nay, chúng tôi sẽ cung cấp phương pháp xạ trị lập thể phân đoạn bất cứ khi nào khả thi để làm giảm nguy cơ độc tính thần kinh và thời gian cần thiết để điều trị”.

Bác sĩ Yang cho biết: “Độ chính xác của xạ trị tăng có nghĩa là nó có thể được sử dụng một cách an toàn để xử lý các khối u lành tính và ác tính, khi có nhiều rủi ro hơn lợi ích nếu phẫu thuật.

“Thêm vào đó, việc tăng cường sử dụng xạ phẫu lập thể hơn điều trị bức xạ toàn bộ não cho những người bị u não thứ phát có nghĩa là ít tác dụng phụ hơn và bệnh nhân sẽ có thể tận hưởng cuộc sống tốt hơn sau khi điều trị”.

Khối u não: Là gì và tại sao

Các khối u não là các tế bào bất thường phát triển trong não. Khoảng hai phần ba khối u não là khối u thứ phát, có nghĩa là chúng có nguồn gốc ở nơi khác, thường là vùng phổi, vú hoặc đại trực tràng. Những loại ung thư này sau đó di căn đến não. Một phần ba còn lại là những khối u chính nơi mà các khối u bắt nguồn từ não.

Hầu hết, các bác sĩ không biết nguyên nhân của các khối u não nguyên phát nhưng một số có thể liên quan đến các rối loạn di truyền hiếm gặp, theo Bác sĩ Yang. Trong số các khối u nguyên phát, một tỷ lệ đáng kể là lành tính.

Những người bị u não nguyên phát đôi khi không có triệu chứng trong một thời gian dài vì bộ não có thể thích nghi và tự điều chỉnh, ông nói.

Các triệu chứng, khi chúng xuất hiện, không đặc hiệu và bao gồm nhức đầu, buồn nôn, nôn mửa, khó chịu, dáng đi không ổn định và phù hợp. Nếu khối u gần khu vực kiểm soát lời nói, bệnh nhân có thể có vấn đề bằng lời nói hoặc nếu nó ở trong khu vực chuyển động của cơ, chúng có thể phát triển suy nhược, liệt một bên.

Bệnh nhân phải thực hiện chụp cộng hưởng từ MRI để xem các triệu chứng của họ là do của khối u hay đột quỵ hay không. Nếu phát hiện khối u cần phải sinh thiết, tiếp đó sử dụng hình ảnh chụp chiếu, các tọa độ của khối u được tìm thấy, một lỗ nhỏ được khoan vào hộp sọ và kim được chèn cẩn thận để lấy các mô để lấy sinh thiết.

Tuy nhiên, do hình ảnh tốt hơn, có nhiều trường hợp mà sinh thiết là không cần thiết, bác sĩ Yang cho biết. ""Chúng tôi biết u là lành tính do vị trí và nếu chúng đang mở rộng hơn là xâm nhập.""

Ngay cả các khối u lành tính cũng cần phải được giải quyết vì những tổn thương tiềm tàng mà chúng có thể gây ra khi chúng lan rộng. Đây là khi xạ phẫu lập thể phân đoạn có thể can thiệp.

""Với xạ trị, nguy cơ gây tổn thương mô lân cận rất thấp bởi vì giờ chúng ta có thể tập trung bức xạ đến chính xác nơi chúng ta muốn, với độ chính xác khá cao"", bác sĩ Yang nói.

“Điều trị này là ngoại trú, ít tốn kém và an toàn hơn. Tóc của bạn thậm chí không bị rụng trong một số trường hợp. ”

Với khối u chính lành tính, mục đích của xạ trị là chữa bệnh. Với khối u ác tính, xạ trị được sử dụng cho các khối u khó loại bỏ bằng phẫu thuật hoặc khi bệnh nhân quá yếu cho đại phẫu. Bệnh nhân cần phẫu thuật thường có xạ trị sau đó.

""Chúng tôi thường yêu cầu bức xạ để đối phó với bệnh vi mô hoặc vĩ mô còn lại"", bác sĩ Yang nói.

""Không giống như các khối u khác - như ung thư đại tràng, nơi chúng ta có thể loại bỏ một phần đại tràng với một tỷ lệ tốt - trong não, chúng ta không thể  có tỷ lệ lớn bởi có thể can thiệp vào vùng não bình thường.""

Điều trị bức xạ lập thể mất khoảng 20 phút mỗi ngày và kéo dài khoảng 5 đến 6 tuần. Đôi khi hóa trị được thêm vào để tăng cường hiệu quả của bức xạ trong các khối u não ác tính. Hầu hết bệnh nhân có thể tới điều trị và sau đó đi bộ về nhà.

Jimmy Yap