ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ
ခြုံငုံသုံးသပ်ချက်
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဆိုတာဘာလဲ ?
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် ဆီးကျိတ်၏တစ်ရှူးများတွင် ကင်ဆာဖြစ်စေသော (ကင်ဆာ) ဆဲလ်များ ဖြစ်ပေါ်သည့် ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ဆီးကျိတ်သည် ဆီးအိမ်အောက်နှင့် စအိုရှေ့တွင်ရှိသော အမျိုးသားမျိုးပွားမှုစနစ်ရှိ သစ်ကြားသီးအရွယ် ဂလင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဆီးလမ်းကြောင်း (ဆီးအိမ်မှ ဆီးထုတ်ပြွန်) ၏ အစိတ်အပိုင်းကို ဝန်းရံထားသည်။ ဆီးကျိတ်၏နောက်ဘက်တွင် ဆီးကျိတ်၏နောက်ဘက်တွင် သေးငယ်သောဂလင်းအတွဲနှစ်တွဲ၊ ဆီးကျိတ်နှင့် ဆီးလမ်းကြောင်း အင်္ဂါများ ၏ အဓိက အခန်းကဏ္ဍမှာ သုက်ရည်အတွက် အရည်ဖြစ်စေရန် ဖြစ်သည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏အမျိုးအစားများ
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် ကင်ဆာစတင်ဖြစ်ပွားသည့် ဆဲလ်အမျိုးအစားအလိုက် အုပ်စုဖွဲ့နိုင်သည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏ အဖြစ်အများဆုံးပုံစံမှာ adenocarcinoma ဖြစ်ပြီး သုက်ရည်အတွက် အရည်ထုတ်ပေးသည့် ဆီးကျိတ်ရှိ ဂလင်းဆဲလ်များမှ ပေါက်ဖွားခြင်းဖြစ်သည်1။ Adenocarcinomas သည် မူလဆီးကျိတ်ကင်ဆာများ၏ (၉၅) ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ပါဝင်သည်။ သေးငယ်သောဆဲလ်ကင်ဆာ၊ အကူးအပြောင်းဆဲလ်ကင်ဆာ၊ neuroendocrine အကျိတ်များနှင့် ဆာကိုးမားကဲ့သို့သော ရှားပါးအကျိတ်များလည်း ရှိကြပါသည်။<
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ အများအပြားသည် ဆီးကျိတ်တွင် ချုပ်နှောင်ထားပြီး ကြီးကြီးမားမား ထိခိုက်မှုမရှိဘဲ ဖြည်းဖြည်းချင်း ကြီးထွားလာကြသည်။ သို့သော် အခြားအမျိုးအစားများသည် ပြင်းထန်ပြီး လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဘယ်လောက်အဖြစ်များလဲ?
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် စင်ကာပူတွင် အမျိုးသားများတွင် အဖြစ်အများဆုံး ကင်ဆာဖြစ်သည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအားဖြင့် ဆီးကျိတ်-သတ်သတ်မှတ်မှတ် အန်တီဂျင် (PSA) စမ်းသပ်ခြင်း (ဆီးကျိတ်ကင်ဆာတွင် မြင့်မားသော PSA အဆင့်ကို တိုင်းတာသည့် သွေးစစ်ခြင်း) ကြောင့် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ငါးဆယ်အတွင်း ဖြစ်ပွားမှုအရေအတွက်သည် တဖြည်းဖြည်း တိုးပွားလာပါသည်2။ သတင်းကောင်းမှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် အရေအတွက်များသော်လည်း ကင်ဆာအားလုံးတွင် နှိုင်းယှဉ်ပါက သေဆုံးမှုနည်းပါးကြောင်း သိရသည်။
အသက် (၈၀)နှစ်ရောက်တဲ့ အမျိုးသားတွေရဲ့ (၈၀)ရာခိုင်နှုန်း လောက်က ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ ရှိပါသည်။ ရောဂါအများစုသည် ကြီးထွားမှုနှေးကွေးပြီး ရောဂါလက္ခဏာမပြသောကြောင့် အမျိုးသားအများအပြားသည် ၎င်းတို့တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိကြောင်း သတိမထားမိဘဲ အသက်ကြီးလာကာ အခြားရောဂါများဖြင့် သေဆုံးနိုင်ခြေရှိသည်။
အကြောင်းအရင်းများနှင့် ဝေဒနာများ
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဘာကြောင့်ဖြစ်ပါသလဲ?
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် ဆီးကျိတ်ရှိဆဲလ်များ၏ DNA တွင် ပြောင်းလဲမှု (ဗီဇပြောင်းလဲမှုများ) ဖြစ်ပေါ်လာသောအခါတွင် ဆီးကျိတ်ဆဲလ်များသည် ပုံမှန်မဟုတ်စွာကြီးထွားလာပြီး အကျိတ်ဖြစ်လာသည်။ ဗီဇပြောင်းခြင်းအတွက် အကြောင်းရင်းအတိအကျကို အပြည့်အစုံမသိရပါ။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေများ
လူတစ်ဦးသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားရခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အမြဲတမ်းရှင်းလင်းချက်မရှိနိုင်သော်လည်း အခြားတစ်ဦးမှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာမဖြစ်နိုင်ပါ။ သို့သော်၊ လူတစ်ဦးသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို တိုးစေသည့် အကြောင်းရင်းအချို့ ပါဝင်သည်4။
- အသက်အရွယ် သင့်အသက်ကြီးလာသည်နှင့်အမျှ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ တိုးလာပါသည်3။
- လူမျိုးရေး - မရှင်းလင်းသော အကြောင်းရင်းများကြောင့်၊ လူမည်းများသည် အခြားသော လူမျိုးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများသည်။ ၎င်းတို့တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာများ ပိုမိုပြင်းထန်သော သို့မဟုတ် အဆင့်မြင့်သောပုံစံများ ရှိနေတတ်သည်။
- မိသားစုရာဇဝင်- အဖိုး၊ ဖခင်၊ ဦးလေး- အဖိုး၊ ဖခင်၊ ဦးလေး သို့မဟုတ် ညီအစ်ကိုကဲ့သို့ သွေးသားဆွေမျိုးတစ်ဦးတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိပါက သင်၏အန္တရာယ်သည် နှစ်ဆမှ သုံးဆအထိ တိုးလာနိုင်သည်5။ အထူးသဖြင့် ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိသည့် ဆွေမျိုးများ ငယ်ရွယ်စဉ်တွင် ထိခိုက်ခံစားရသော ဆွေမျိုးများစွာရှိသည့် အမျိုးသားများအတွက် ဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများပါသည်။ ထို့အပြင်၊ ရင်သားကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကိုတိုးမြင့်စေသည့် မျိုးဗီဇမိသားစုရာဇဝင် (BRCA1 သို့မဟုတ် BRCA2) သို့မဟုတ် ရင်သားကင်ဆာအလွန်ပြင်းထန်သော မိသားစုရာဇဝင်များသည်လည်း ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ပွားနိုင်ခြေကို တိုးမြင့်စေနိုင်သည်4။
- အဝလွန်ခြင်း- အဝလွန်ခြင်းနှင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကြား အမှန်တကယ် ဆက်စပ်မှုမှာ အတန်ငယ် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးသော်လည်း ဤနယ်ပယ်တွင် သုတေသနပြုထားသော ရလဒ်များကို ရောထွေးပြသထားသည်။ သို့သော်လည်း အဝလွန်သောလူနာများသည် ကနဦးကုသမှုပြီးနောက် ပြန်ဖြစ်နိုင်ချေပိုများသည့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာပုံစံများ ပိုမိုပြင်းထန်လေ့ရှိကြောင်း သိထားရသည်4။
တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော အန္တရာယ်အချက်များရှိခြင်းသည် သင်ရောဂါရမည်ဟု မဆိုလိုပါ။ ဖြစ်နိုင်ခြေအချက်များသောလူအများစုသည် ကင်ဆာမဖြစ်နိုင်သော်လည်း အချို့သောအန္တရာယ်အချက်များ မသိရှိကြပါ။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရဲ့ ဝေဒနာတွေနဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ ?
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် မကြာခဏ ရောဂါလက္ခဏာမပြဘဲ ရောဂါလက္ခဏာများမပေါ်ပေါက်မီ စစ်ဆေးမှုခံယူရန် အလားအလာပိုများသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် ပိုမိုအဆင့်မြင့်လာကာ အပါအဝင် ဝေဒနာများနှင့် လက္ခဏာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်4,7။
- ဆီးသွားခြင်းပြဿနာ - ဆီးလမ်းကြောင်းစတင်ရခက်ခဲခြင်း၊ ဆီးအိမ်လုံးဝယိုထွက်ခြင်းပြဿနာ၊ ဆီးစီးဆင်းမှုအားနည်းခြင်း သို့မဟုတ် ပြတ်တောက်ခြင်း ("ရပ်တန့်သွားခြင်း")၊ မကြာခဏဆီးသွားခြင်း (အထူးသဖြင့် ညဘက်)
- ဆီးတွင်သွေးပါခြင်း။
- သုတ်ရည်တွင် သွေးပါခြင်း။
- အရိုးနာခြင်း - တင်ပါးဆုံ၊ ကျောနဲ့ တင်ပါးတစ်ဝိုက်မှာ မကြာခဏ ခံစားရတတ်ပါတယ်။
- မရည်ရွယ်ဘဲ ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်း။
- Erectile dysfunction ( လိင်ထောင်မတ်မှုသန်မာခြင်းပြဿနာ )
အခြားဆီးကျိတ်အခြေအနေများသည် တူညီသောလက္ခဏာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ အမျိုးသားများ အသက်ကြီးလာသည်နှင့်အမျှ ဆီးကျိတ်သည် ပိုကြီးလာကာ ဆီးလမ်းကြောင်းနှင့် ဆီးအိမ်တို့ကို ပိတ်ဆို့စေကာ ဆီးသွားခြင်း သို့မဟုတ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာပြဿနာများ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဆက်လက်စစ်ဆေးရန် သင့်တွင် လက္ခဏာများဆက်လက်ရှိနေပါက သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။
ရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် အဆင့်သတ်မှတ်ချက်
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရောဂါရှာဖွေခြင်း
စစ်ဆေးမှုရလဒ်များ သို့မဟုတ် ရောဂါလက္ခဏာများပေါ်မူတည်၍ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဟု သံသယရှိပါက သင့်ဆရာဝန်သည် သင့်တွင် ကင်ဆာရှိ4,7၊
- ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစစ်ဆေးခြင်း- ၎င်းတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သောနေရာများအတွက် ဆီးကျိတ်ဂလင်းကိုခံစားရရန် သင့်ဆရာဝန်သည် လက်အိတ်၊ ချောဆီလက်ချောင်းတစ်ချောင်းထည့်သည့် အိပ်ရာဘေးတွင်ရှိသော စအိုအတွင်းသို့ လက်ချောင်းထည့်စစ်ဆေးခြင်းပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။
- Prostate-specific antigen (PSA) အဆင့်- PSA သည် ပုံမှန်ဆီးကျိတ်ဆဲလ်များမှ အနည်းငယ်သာထုတ်လုပ်သော ပရိုတင်းတစ်မျိုးဖြစ်သော်လည်း ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဆဲလ်များက ပမာဏပိုများသည်။ PSA အဆင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်တက်လာသော်လည်း ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိနေခြင်း သို့မဟုတ် မရှိခြင်းတို့ကို တိကျစွာဆုံးဖြတ်နိုင်သော ဖြတ်တောက်မှုအဆင့်ဟူ၍ သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိပေ။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးသည်နှင့် PSA အဆင့်ကို စအိုအတွင်း လက်ချောင်းထည့် စစ်ဆေးတွေ့ရှိချက်များနှင့် အကျိတ်အဆင့် (အောက်ဖော်ပြပါ အသားစဥစစ်ဆေးခြင်းတွင် ဆုံးဖြတ်ထားသည်) နှင့်အတူ နောက်ထပ်စစ်ဆေးမှုများ (ဥပမာ CT စကင်န် သို့မဟုတ် အရိုးစကင်န်များကဲ့သို့) လိုအပ်ခြင်းရှိမရှိကို ဆုံးဖြတ်ရာတွင် ကူညီပေးနိုင်သည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကုသစဉ်နှင့် ကုသမှုအပြီးတွင် PSA အဆင့်ကို ထပ်ခါတလဲလဲ စမ်းသပ်ခြင်းသည် ကုသမှု မည်မျှ ကောင်းမွန်ကြောင်း ညွှန်ပြချက်တစ်ခုအဖြစ် အသုံးဝင်ပြီး ကုသမှုပြီးနောက် ကင်ဆာပြန်ဖြစ်နိုင်ချေကို စောင့်ကြည့်ရာတွင် အသုံးဝင်ပါသည်။
- ဆီးကျိတ်အသားစယူခြင်း- သင့်ဆရာဝန်သည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကိုရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန် သင့်ဆီးကျိတ်မှဆဲလ်နမူနာ (biopsy) ကိုစုဆောင်းရန် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတစ်ခုကို အကြံပြုနိုင်သည်။ transrectal biopsy ဆိုသည်မှာ သေးငယ်သော အပ်တစ်ချောင်းကို စအိုမှတဆင့် ဆီးကျိတ်အတွင်းသို့ ထိုးသွင်းခြင်းဖြင့် ဆီးကျိတ်မှ တစ်သျှူးနမူနာကို ဖယ်ရှားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဤလုပ်ထုံးလုပ်နည်းကို အများအားဖြင့် အာထရာဆောင်း သို့မဟုတ် MRI ဖြင့် ပြုလုပ်ပြီး အကျိတ်သို့ အပ်ကို လမ်းညွှန်ရန် ကူညီပေးသည်။ ထို့နောက် နမူနာအား ဓာတ်ခွဲခန်းတွင် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကာ ကင်ဆာဆဲလ်များ ရှိနေခြင်း ရှိ၊မရှိ ဆုံးဖြတ်ရန်။
- Transrectal ultrasound- ဆီးကျိတ်ဂလင်းကို မြင်ယောင်ရန် အသံလှိုင်းများကို အသုံးပြု၍ အာထရာဆောင်းကို အသုံးပြုသည်။ အကျိတ်ဟုသံသယရှိသော ဆီးကျိတ်ဂလင်း၏ အစိတ်အပိုင်းသို့ အပ်ကို အပ်ကို ဆီးကျိတ်ဂလင်း၏ အစိတ်အပိုင်းသို့ လမ်းညွှန်ရန် အသားစယူစဉ်တွင် ဤအရာကို အများဆုံးအသုံးပြုသည်။
- သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ် (MRI)- အချို့သောအခြေအနေများတွင်၊ သင့်ဆရာဝန်သည် ဆီးကျိတ်နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်တည်ဆောက်ပုံများကို ပိုမိုအသေးစိတ်ဖော်ပြရန် MRI စကင်န်ပြုလုပ်ရန် အကြံပြုနိုင်ပါသည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ဘယ်လိုအကဲဖြတ်သလဲ ?
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးနောက်၊ ရောဂါ၏အတိုင်းအတာ (အဆင့်) ကိုဆုံးဖြတ်ရန် နောက်ထပ်စမ်းသပ်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် တင်ပါးဆုံရိုးအပြင်ဘက်ရှိ အရိုးများ သို့မဟုတ် အခြား ပြန်ရည်ကျိတ် များသို့ မကြာခဏပျံ့နှံ့တတ်သည်။ အသည်း သို့မဟုတ် အခြားအင်္ဂါများသို့ ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေနည်းပါသည်။ သင်ပြုလုပ်နိုင်သည့် စမ်းသပ်မှုများမှာ -
- အဆင့်စစ်ဆေးမှုများ - အများအားဖြင့် အရိုးစကင်န်၊ PSMA-PET စကင်န်၊ PET-CT စကင်န် သို့မဟုတ် MRI ဖြင့် ပြုလုပ်သော ကင်ဆာရောဂါသည် ပျံ့နှံ့သွားခြင်း ရှိ၊ မရှိ သိရှိရန် လုပ်ဆောင်ပြီး ဖြစ်ပါက ခန္ဓာကိုယ်၏ မည်သည့် အစိတ်အပိုင်းများကို တွေ့ရှိရသနည်း။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာတွင်၊ အရိုးနာကျင်ခြင်း၊ PSA အဆင့်မြင့်မားခြင်း သို့မဟုတ် Gleason ရမှတ်များ မြင့်မားခြင်းစသည့် ရောဂါလက္ခဏာများ သို့မဟုတ် လက္ခဏာများ ကင်ဆာပျံ့နှံ့သွားခြင်းမှလွဲ၍ အဆင့်စစ်ဆေးမှုများကို ပြုလုပ်နိုင်မည်မဟုတ်ပါ။ 7.
- မျိုးရိုးဗီဇစမ်းသပ်ခြင်း - မျိုးရိုးဗီဇစစ်ဆေးမှုသည် တိကျသောမျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုများ (ပြောင်းလဲမှုများ) ရှိနေခြင်းရှိမရှိ ဆုံးဖြတ်ရန် သင့်ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဆဲလ်များကို ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာပါသည်။ ရလဒ်များသည် ကင်ဆာ မည်မျှ လျင်မြန်စွာ ကြီးထွား ပြန့်ပွားနိုင်သည်ကို ဆုံးဖြတ်ရန် အထောက်အကူ ဖြစ်စေပါသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိသူတိုင်းအတွက် မျိုးရိုးဗီဇစစ်ဆေးမှုများသည် မလိုအပ်သော်လည်း အချို့သောအခြေအနေများတွင် ကုသမှုဆုံးဖြတ်ချက်များချရန်အတွက် အချက်အလက်များပိုမိုပေးနိုင်ပါသည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို အဏုကြည့်မှန်ဘီလူးအောက်တွင် ကင်ဆာဆဲလ်များ မည်မျှပုံမှန်မဟုတ်သည်ကို ဖော်ပြသည့် Gleason စနစ်အရ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ (အဆင့် တစ် မှ ပုံမှန်ဆီးကျိတ်ဆဲလ်များနှင့် ဆင်တူသောဆဲလ်များ၊ အဆင့် ငါး မှ အလွန်ပုံမှန်မဟုတ်သော ကင်ဆာဆဲလ်များရှိသည့် အဆင့် ငါး အထိ) ၊ ဖြစ်နိုင်ချေ မည်မျှဖြစ်နိုင်သည်နှင့် မည်သို့ ပျံ့နှံ့သည်ကို ဖော်ပြသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာများတွင် အဆင့်အမျိုးမျိုးရှိလေ့ရှိသောကြောင့် အဆင့်တစ်ခုသည် ကင်ဆာအများစုပါဝင်သည့် ဧရိယာ (၂) ခုတွင် သတ်မှတ်ထားသည်။ Gleason ရမှတ်ရရှိရန် ဤအဆင့် ၂ ခုကို ပေါင်းစပ်ထားသည်7။
- Gleason ရမှတ် (၆) သို့မဟုတ် ထို့ထက်နည်းသည် အဆင့်နိမ့် သို့မဟုတ် ပြင်းထန်ပြင်းထန်သောကင်ဆာကို ညွှန်ပြသည်။
- Gleason ရမှတ် (၇) သည် အလယ်အလတ်တန်းကင်ဆာဖြစ်သည်။
- Gleason ရမှတ် (၈) သို့မဟုတ် ထို့ထက်ပိုပါက အဆင့်မြင့်မားသောကင်ဆာဖြစ်ပြီး ကြီးထွားပြီး လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့နိုင်ခြေပိုများသည်။
Gleason ရမှတ်နှင့် PSA အဆင့်များကို ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏ အဆင့် (အတိုင်းအတာ) ကို ဆုံးဖြတ်ရန် အတူတကွအသုံးပြုသည်7။
- အဆင့် တစ်- ကင်ဆာကို ဆီးကျိတ်တွင်သာ တွေ့နိုင်သည်။ Gleason ရမှတ် (၆) သို့မဟုတ် ထို့ထက်နည်းသည်၊ PSA 10ng/ml ထက်နည်းသည်။
- အဆင့် နှစ်- ကင်ဆာသည် အဆင့် တစ် ထက် ပိုအဆင့်မြင့်သော်လည်း ဆီးကျိတ်ပြင်ပသို့ မပျံ့နှံ့ပါ။ Gleason ရမှတ် 6-8၊ PSA 20ng/ml ထက်နည်းသည်။
- အဆင့် သုံး - ကင်ဆာသည် စအိုဝ၊ ဆီးအိမ် သို့မဟုတ် တင်ပါးဆုံရိုးကဲ့သို့သော အနီးနားရှိ တစ်ရှူးများ သို့မဟုတ် အင်္ဂါများသို့ ပျံ့နှံ့သွားပါသည်။ ဤအဆင့်ကို "ပြည်တွင်းအဆင့်မြင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ" ဟုလည်း ခေါ်သည်။
- အဆင့် လေး - ကင်ဆာသည် အရိုးများ သို့မဟုတ် အဝေးရှိ ပြန်ရည်ကျိတ် များကဲ့သို့သော ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားအစိတ်အပိုင်းများသို့ ပျံ့နှံ့သွားပါသည်။ ဤအဆင့်ကို “အဆင့်မြင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ” ဟုလည်း ခေါ်သည်။
ကုသမှုနည်းလမ်း
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကုသမှုနည်းလမ်းများ
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် စတင်ကုသရန် ညွှန်ပြချက်စသည့် အချက်များစွာပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်7။
- သင့်ကင်ဆာ ကြီးထွားနှုန်း ဘယ်လောက်မြန်လဲ။
- Tကင်ဆာ၏အဆင့် (PSA အဆင့်၊ Gleason ရမှတ်၊ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ မည်မျှထိခိုက်သည်၊ ကင်ဆာသည် ခန္ဓာကိုယ်ရှိ အခြားနေရာများသို့ ပျံ့နှံ့သွားခြင်းရှိမရှိ)။
- သင့်အသက်အရွယ်၊ အလုံးစုံကျန်းမာရေးနှင့် အခြားရောဂါများအတွက် သင်ရနိုင်သော အခြားကုသမှုများ။
- ကုသမှု၏ အလားအလာကောင်းများနှင့် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ။
- သင်၏အကြိုက်များ။
- ကင်ဆာရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်း သို့မဟုတ် ပြန်ဖြစ်ခြင်းရှိမရှိ (ပြန်လာခြင်းရှိမရှိ)။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ပါဝင်သော ကုသမှုရွေးချယ်စရာများမှာ4,5,7,9
- တက်ကြွစွာစောင့်ကြည့်ခြင်း- အချို့ကိစ္စများတွင်၊ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် တိုးတက်မှုအတွက် နှစ်ပေါင်းများစွာကြာနိုင်ပြီး ကုသမှုသည် အန္တရာယ်များသောကြောင့် ဆရာဝန်များသည် ၎င်းကိုချက်ချင်းကုသမည့်အစား အကျိတ်ကို ရိုးရိုးရှင်းရှင်းစောင့်ကြည့်ရန် ရွေးချယ်နိုင်သည်။ ၎င်းကို "တက်ကြွစောင့်ကြည့်ခြင်း" ဟုခေါ်သည်။ ကင်ဆာသည် ရောဂါလက္ခဏာများမပြဘဲ၊ အလွန်နှေးကွေးစွာကြီးထွားလာပြီး ဆီးကျိတ်၏သေးငယ်သောဧရိယာတွင် ချုပ်နှောင်ထားနိုင်ဖွယ်ရှိသည့်ကိစ္စများတွင် ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။ ကုသမှုများကို သည်းမခံနိုင်သော သက်ကြီးရွယ်အို လူနာများအတွက်လည်း ၎င်းကို ပြင်းထန်သော ကျန်းမာရေးပြဿနာများ ရှိသူ သို့မဟုတ် ပျော့ညံ့သော သက်ကြီးရွယ်အိုလူနာများအတွက်လည်း ထည့်သွင်းစဉ်းစားနိုင်ပါသည်။ တက်ကြွသောစောင့်ကြည့်မှုတွင်၊ နောက်ဆက်တွဲသွေးစစ်ဆေးမှုများ၊ စအိုတွင်းစစ်ဆေးမှုများ၊ ဆီးကျိတ်အသားစဥ်စစ်ဆေးခြင်း သို့မဟုတ် သင့်ကင်ဆာကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ရန် ပုံမှန်ကြားကာလတွင် လုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။ စမ်းသပ်မှုများက သင့်ကင်ဆာဖြစ်နေကြောင်း ပြသပါက ကုသမှုကို စတင်နိုင်ပါသည်။
- “သတိထားစောင့်ဆိုင်းခြင်း” သည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိသော အမျိုးသားအချို့အတွက် သင့်လျော်သောရွေးချယ်မှုဖြစ်ပြီး အသက်အရွယ်ကြောင့် သို့မဟုတ် ဖျားနာမှုများစွာရှိနေခြင်းကြောင့် ရောဂါလက္ခဏာမပြသော သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ စောင့်ကြပ်ကြည့်ရှုခြင်းတွင် ရောဂါလက္ခဏာများဖြစ်ပေါ်သည့်အခါမှသာ ကုသမှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းဖြင့် တက်ကြွသောစောင့်ကြည့်စစ်ဆေးခြင်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက စမ်းသပ်မှုနည်းပါးသော စမ်းသပ်မှုနည်းပါးသော ပြင်းထန်သော နောက်ဆက်တွဲအစီအစဉ်ပါဝင်ပါသည်။
- ခွဲစိတ်မှု- ဆီးကျိတ်ကိုကျော်လွန်၍ မပြန့်ပွားသေးသော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာများကို များသောအားဖြင့် ခွဲစိတ်မှုဖြင့် ကုသပျောက်ကင်းနိုင်သည်။ ဆီးကျိတ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ တစ်သျှူးများနှင့် ဆီးလမ်းကြောင်း အင်္ဂါများကို ဖယ်ရှား ခွဲစိတ်မှုအား radical prostatectomy ဟုခေါ်ပါသည်။
- Radical prostatectomy ကို ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် ဝမ်းဗိုက်အတွင်း သေးငယ်သော ခွဲစိတ်မှု ( Laparoscope ) ဖြင့်ပြုလုပ်ပီး ၎င်းတွင် သေးငယ်သောခွဲစိတ်ရာများ (ဖြတ်တောက်မှု) အများအပြား ပြုလုပ်ပြီး ဆီးကျိတ်နှင့် အနီးနားရှိ တစ်ရှူးများကို ဖယ်ရှားရန်အတွက် ရှည်လျားပြီး ပါးလွှာသော ခွဲစိတ်ကိရိယာများဖြင့်လုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။ ပုံမှန်အားဖြင့်၊ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် ကိရိယာများကိုင်ဆောင်ထားသော စက်ရုပ်လက်များကို တိကျစွာရွှေ့ရန် (စက်ရုပ်-အကူအညီဖြင့် ဆီးကျိတ်ခွဲစိတ်ခြင်း သို့မဟုတ် စက်ရုပ်လက်တံဖြင့် ဆီးကျိတ်ခွဲစိတ်ခြင်း) ဟုသိရပါသည်။
- ခွဲစိတ်မှုမှ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမှာ ဆီးတစ်စက်တစ်စက်ထွက်ခြင်း (ဆီးမထိန်းနိုင်) နှင့် လိင်အင်္ဂါမသန်စွမ်းခြင်း ( လိင်အင်္ဂါထောင်မတ်ရန်ခက်ခဲခြင်း) တို့ ပါဝင်ပါသည်။ ကင်ဆာသည် အနီးနားရှိ ပြန်ရည်ကျိတ်များဆီသို့ ပျံ့နှံ့သွားနိုင်ကြောင်း သံသယရှိပါက ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် အဆိုပါ ပြန်ရည်ကျိတ်အချို့ ( တင်ပါးဆုံတွင်းရှိ ပြန်ရည်ကျိတ်များကို ဖယ်ရှားခြင်းဟုခေါ်ပါသည်) ကို ဦးစွာ ဖယ်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ပြန်ရည်ကျိတ်များကို ဓာတ်ခွဲခန်းသို့ ပေးပို့ပြီး အဏုကြည့်မှန်ပြောင်းဖြင့် စစ်ဆေးပါသည်။ ကင်ဆာဆဲလ်များကို အကျိတ်တစ်ခုခုတွင် တွေ့ရှိပါက ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် ခွဲစိတ်မှုဖြင့် ပျောက်ကင်းရန် မဖြစ်နိုင်သောကြောင့် ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် ခွဲစိတ်ကုသမှုကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နိုင်မည် မဟုတ်သည့်အပြင် ဆီးကျိတ်ကို ဖယ်ရှားခြင်းမှာ ပြင်းထန်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်နိုင်ခြေများပါသည်10။
- ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး- ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးသည် ကင်ဆာဆဲလ်များကိုသတ်ရန် စွမ်းအားမြင့်စွမ်းအင်ကို အသုံးပြုသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးများတွင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်နိုင်ပါသည်။
- External beam radiation (သင့်ခန္ဓာကိုယ်ပြင်ပမှ ထွက်လာသော ဓာတ်ရောင်ခြည်)- ပြင်ပ ဓာတ်ရောင်ခြည် ကုထုံးသည် ကင်ဆာဆီသို့ ဓါတ်ရောင်ခြည် ထုတ်ပေးသော ခန္ဓာကိုယ် အပြင်ဘက် စက်ကို အသုံးပြုသည်။ ဆီးကျိတ်တွင်ပါရှိသော အန္တရာယ်နည်းသောကင်ဆာများကို ကုသရန်အတွက် ပထမဆုံးကုသမှုအဖြစ် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ထိုသို့သောအခြေအနေမျိုးတွင်၊ ပျောက်ကင်းနှုန်းသည် radical prostatectomy (ဆီးကျိတ်ကိုလုံးဝပျောက်ကင်းအောင်ဖြတ်ထုတ်ခြင်း) ဖြင့် ကုသသည့်သူများနှင့် ဆင်တူသည်11။ ခွဲစိတ်ပြီးနောက် ကျန်ရှိနေသေးသော ကင်ဆာဆဲလ်များကို သတ်ပစ်ရန် ရွေးချယ်မှုတစ်ခုလည်းဖြစ်သည်။ အရိုးများကဲ့သို့သော ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြားအစိတ်အပိုင်းများသို့ ပျံ့နှံ့သွားသော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးသည် ကင်ဆာကြီးထွားမှုကို နှေးကွေးစေပြီး နာကျင်မှုကဲ့သို့သော လက္ခဏာများကို သက်သာစေနိုင်သည်။
- Brachytherapy (သင့်ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းတွင်ရှိသော ဓါတ်ရောင်ခြည်)- Brachytherapy သည် စပါးအရွယ်ရေဒီယိုသတ္တိကြွအစေ့များပါရှိသော ရေဒီယိုသတ္တိကြွပစ္စည်းများကို သင့်ဆီးကျိတ်တစ်ရှူးတွင် အချိန်အတော်ကြာအောင် ဓါတ်ရောင်ခြည်ပမာဏနည်းပါးစွာထုတ်လွှတ်ရန် ပါဝင်သည်။ ဆီးကျိတ်ကိုကျော်လွန်၍ မပြန့်ပွားသေးသော ကင်ဆာကို ကုသရန် ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။
- Proton beam ဓါတ်ရောင်ခြည်- ပရိုတွန်အလင်းတန်း ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးသည် ကင်ဆာဆဲလ်များကိုသတ်ရန် ဓာတ်မှန်များအစား ပရိုတွန်ဓာတ်ရောင်ခြည်များ (သေးငယ်သောအမှုန်အမွှားများ) ကိုအသုံးပြုသည့် စွမ်းအင်မြင့်မားသော ပြင်ပဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးပုံစံသစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ပရိုတွန်များသည် ၎င်းတို့ဖြတ်သန်းသွားသော တစ်ရှူးများကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေပြီး အဓိကအားဖြင့် ပစ်မှတ်ဧရိယာတွင် ၎င်းတို့၏စွမ်းအင်ကို ထုတ်လွှတ်သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ ပရိုတွန်ရောင်ခြည်သည် ပမာဏနည်းသော ဓာတ်ရောင်ခြည်ဖြင့် ကင်ဆာသို့ ဓါတ်ရောင်ခြည်ပိုထုတ်နိုင်ပြီး အနီးနားရှိ ကျန်းမာသောတစ်ရှူးများကို ထိခိုက်မှုနည်းစေသည်ဟု ဆိုလိုသည်။
Focal ကုထုံး- Focal ကုထုံးသည် ခွဲစိတ်ခြင်းနှင့် ဆီးကျိတ်တစ်ခုလုံးကို ထိခိုက်စေသည့် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးများနှင့်မတူဘဲ အကျိတ်ပါဝင်သော ဆီးကျိတ်ဧရိယာကိုသာ ရည်ရွယ်သည့် ကုသမှုအသစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။
- ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် Cryoablation သို့မဟုတ် cryotherapy သည် ဆီးကျိတ်တစ်သျှူးကို အလွန်အေးသောဓာတ်ငွေ့ဖြင့် အေးခဲပြီး ရောနှောကာ ထပ်ခါတလဲလဲ လည်ပတ်နေပါသည်။ အေးခဲခြင်းနှင့် ရောနှောခြင်း သံသရာသည် ကင်ဆာဆဲလ်များနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ ကျန်းမာသော တစ်သျှူးအချို့ကို သေစေပါသည်။
- High-intensity focused ultrasound (HIFU) ကုသမှုသည် ဆီးကျိတ်တစ်သျှူးများကို အပူပေးပြီး ဖျက်ဆီးရန်အတွက် စုစည်းထားသော အာထရာဆောင်းစွမ်းအင်ကို အသုံးပြုသည်။
- Focal laser ablation သည် ဆီးကျိတ်ရှိ ကင်ဆာဆဲလ်များကို ဖျက်ဆီးရန် အကျိတ်ကို ဦးတည်သည့် ပြင်းထန်သော အပူကို အသုံးပြုသည်။
ဤကုသမှုများစွာကို စမ်းသပ်ဆဲဟု ယူဆဆဲဖြစ်ပြီး ဆီးကျိတ်တွင် ချုပ်နှောင်ထားသော ကင်ဆာအတွက် ရွေးချယ်မှုတစ်ခု ဖြစ်နိုင်သည်။ ဤကုသမှုအမျိုးအစားများသည် မထိန်းနိုင်ခြင်းနှင့် စိုက်ထူခြင်းဆိုင်ရာပြဿနာများကဲ့သို့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို ဖြစ်စေနိုင်ချေနည်းပါးပါသည်12။
ဟော်မုန်းကုထုံး- ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဆဲလ်များသည် ကြီးထွားရန်ကူညီရန်အတွက် Testosterone ကို အားကိုးသည်။ ဟော်မုန်းကုထုံး (androgen deprivation therapy ဟုလည်းလူသိများသည်) သည် ကင်ဆာဆဲလ်များသေဆုံးခြင်း သို့မဟုတ် ပိုမိုကြီးထွားမှုနှေးကွေးစေသည့် testosterone ၏အကျိုးသက်ရောက်မှုကို တန်ပြန်စေသည်။ ခွဲစိတ်မှု သို့မဟုတ် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးပြီးနောက် ဆီးကျိတ်ဂလင်းကိုကျော်လွန်ပျံ့နှံ့သွားသော အဆင့်မြင့်ဆီးကျိတ်ကင်ဆာများနှင့် ဖြစ်နိုင်ချေမြင့်မားသောအင်္ဂါရပ်များဖြင့် ကင်ဆာများကို ကုသရန်အတွက် ၎င်းကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဟော်မုန်းကုထုံးတစ်ခုတည်းသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို မကုသနိုင်ဘဲ ကင်ဆာများစွာသည် အချိန်နှင့်အမျှ ဟော်မုန်းကုထုံးကို ခံနိုင်ရည်ရှိလာနိုင်သည်13။ ဟော်မုန်းကုထုံးရွေးချယ်မှုများတွင်-
- Testosterone ထုတ်လုပ်မှုကို ရပ်တန့်စေသော ဆေးဝါးများ- အချို့သော ဆေးဝါးများ (luteinizing hormone-release hormone (LHRH) သို့မဟုတ် gonadotropin-releasing hormone (GnRH) agonists နှင့် antagonists) သည် ဝှေးစေ့မှ ထုတ်လုပ်သော Testosterone ပမာဏကို လျော့နည်းစေသည်။
- Testosterone ကင်ဆာဆဲလ်များမရောက်ရှိအောင် တားဆီးပေးသော ဆေးဝါးများ- ဤဆေးများ (အန်ဒရိုဂျင်ဆန့်ကျင်ရေးဟု လူသိများသည်) ကို LHRH agonists များနှင့် တွဲဖက်ပေးလေ့ရှိသည်။
- ဝှေးစေ့များကို ဖယ်ရှားရန် ခွဲစိတ်ခြင်း- သင့်ဝှေးစေ့များကို ဖယ်ရှားခြင်း (Orchiectomy ဟုခေါ်သည်) သည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းရှိ Testosterone ပမာဏကို လျင်မြန်စွာ သိသိသာသာ လျော့နည်းစေသည်။ သို့သော်၊ ဆေးဝါးရွေးချယ်မှုများနှင့်မတူဘဲ၊ ဤရွေးချယ်မှုသည် အမြဲတမ်းဖြစ်ပြီး နောက်ပြန်လှည့်၍မရပါ။
- ဓာတုကုထုံး - ဓာတုကုထုံးသည် ကင်ဆာဆဲလ်များကို ဖျက်ဆီးရန် သို့မဟုတ် ခွဲထွက်ခြင်းမှရပ်တန့်ရန် ကင်ဆာဆန့်ကျင်ဆေးများကို အသုံးပြုခြင်းဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ကင်ဆာကို မကုသနိုင်သော်လည်း ၎င်းသည် ကင်ဆာကို ကျုံ့သွားစေပြီး ၎င်း၏တိုးတက်မှုကို နှေးကွေးစေခြင်းဖြင့် ရောဂါလက္ခဏာများကို ထိန်းချုပ်ရန် ကူညီပေးနိုင်သည်။ ဟော်မုန်းကုသမှုကို တုံ့ပြန်မှုမရှိတော့တဲ့အခါ ယေဘုယျအားဖြင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိတဲ့ လူနာတွေကို ဓာတုကုထုံးကို ပေးလေ့ရှိပါတယ်။
- Immunotherapy မိမိခုခံအားစနစ်သုံးကုထုံး - Immunotherapy သည် ကင်ဆာကို တိုက်ဖျက်ရန် လူနာ၏ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးသည့် ကုသမှုဖြစ်သည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဆဲလ်များကို တိုက်ဖျက်ရန် သင့်ကိုယ်ပိုင် ခုခံအားဆဲလ်များကို မျိုးဗီဇအင်ဂျင်နီယာနည်းဖြင့် အင်ဂျင်နီယာချုပ်လုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် သင့်ခုခံအားစနစ်ဆဲလ်များကို ဖော်ထုတ်တိုက်ခိုက်ရာတွင် အထောက်အကူဖြစ်စေသော ဆေးဝါးများကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်ပါသည်။ Immunotherapy သည် ဟော်မုန်းကုထုံးကို မတုံ့ပြန်တော့သည့် အဆင့်မြင့်ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကုသရန် ရွေးချယ်မှုတစ်ခုဖြစ်သည်။
- ပစ်မှတ်ထားသောဆေးဝါးကုထုံး- ပစ်မှတ်ထားသောကုထုံးများသည် ကင်ဆာဆဲလ်များအတွင်းတွင်ရှိသော သီးခြားမော်လီကျူးများကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းဖြင့် ကင်ဆာဆဲလ်များကြီးထွားမှုကို ဟန့်တားသောဆေးများဖြစ်သည်။ ပစ်မှတ်ထားကုထုံးအချို့သည် BRCA1 နှင့် BRCA2 ကဲ့သို့သော ကင်ဆာဆဲလ်အချို့တွင် မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုရှိသူများတွင်သာ အလုပ်လုပ်သည်။ ဟော်မုန်းကုထုံးကို တုံ့ပြန်မှုမရှိတော့သော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ သို့မဟုတ် ကုသမှုပြီးနောက် ပြန်ဖြစ်လာသော ကင်ဆာကို ကုသရာတွင် များသောအားဖြင့် ၎င်းကို အသုံးပြုကြသည်။
ရနိုင်တဲ့ ကုထုံးတွေ အများကြီးကြောင့် စိတ်ရှုပ်နေရင် သင်တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ဘူး။ အလားတူအခြေအနေမျိုးရှိ အမျိုးသားအများအပြားသည် ကုသမှုရွေးချယ်စရာများကြားတွင် ဆုံးဖြတ်ရရန် အလွန်စိတ်ဖိစီးနေကြပြီး ၎င်းတို့သည် “မှားသည်” ကို ရွေးချယ်မိမည်ကို စိုးရိမ်လေ့ရှိကြသည်။ သို့သော် စိတ်ချပါ၊ အကြိမ်အများစုသည် အခြားရွေးချယ်စရာများထက် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပိုမိုကောင်းမွန်သော တစ်ခုတည်းသော ရွေးချယ်ခွင့်မရှိပါ။ ထို့အပြင်၊ ကင်ဆာသည် လျင်မြန်စွာ တိုးတက်လာခြင်း သို့မဟုတ် အခြားစိုးရိမ်ဖွယ်ရာ လက္ခဏာများ ရှိကြောင်း မသိပါက အရေးပေါ် ကုသမှု ခံယူရန် မလိုအပ်ပေ၊ ထို့ကြောင့် မည်သည့်အတွက် သင့်တော်သည်ကို မဆုံးဖြတ်မီ သင့်ဆရာဝန်နှင့် မိသားစုနှင့် သင့်ရွေးချယ်မှုများကို ဂရုတစိုက် ချိန်ညှိရန် အချိန်ယူနိုင်ပါသည်12။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ရှင်သန်နှုန်း
အောက်ဖော်ပြပါအချက်များသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဝေဒနာရှင်များ၏ ရလဒ်အပေါ် သက်ရောက်မှုရှိစေပါသည်1။
- ကင်ဆာ၏အဆင့် (အတိုင်းအတာ)။
- Gleason အဆင့်။
- လူနာ၏ အသက်နှင့် ကျန်းမာရေး။
- Prostate-specific antigen (PSA) အဆင့်။
စင်္ကာပူတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် အလုံးစုံ အသက်ရှင်နှုန်းသည် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ငါးဆယ်အတွင်း (၄၇) ရာခိုင်နှုန်း မှ (၈၉) ရာခိုင်နှုန်း သို့ တိုးလာခဲ့သည်2။ အဆင့် တစ် - တွင် ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပါက ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိသော အမျိုးသားအများစုအတွက် ရလဒ်သည် ကောင်းမွန်ပြီး၊ အဆင့် တစ် တွင် တွေ့ရှိပါက (၉၈)ရာခိုင်နှုန်း ထက် (၅)နှစ် အသက်ရှင်ကျန်နိုင်သည်14။ ဆိုလိုသည်မှာ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိသော အမျိုးသား (၁၀၀) တွင် (၉၈) ယောက်သည် ၎င်းတို့၏ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပြီးနောက် ငါးနှစ်အကြာတွင် အသက်ရှင်နေပါသည်။
လူနာများ၏ (၃၀) ရာခိုင်နှုန်း ခန့်သည် အဆင့်မြင့်သော (အဆင့် လေး ) ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်ကြောင်း စစ်ဆေးတွေ့ရှိရပြီး ဤအုပ်စုအတွက် ကြိုတင်ခန့်မှန်းမှုမှာ သက်သာရာရနိုင်ကာ အသက်ရှင်နှုန်း 49% 14 ဖြစ်သည်14။ ရှင်သန်နှုန်းစာရင်းဇယားများကို (၅) နှစ်တစ်ကြိမ်တိုင်းတာသည်ဖြစ်သောကြောင့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကုသမှုတွင် လတ်တလောတိုးတက်မှုများကို ထင်ဟပ်နေမည်မဟုတ်ကြောင်း သတိပြုသင့်သည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအဆင့်မြင့်နေပြီဟု ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိသူများသည် ဤကိန်းဂဏာန်းများဖော်ပြသည်ထက် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ခန့်မှန်းခြေရလဒ် (ရလဒ်) ရရှိနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ထို့အပြင်၊ ကင်ဆာသုတေသန၏ အောင်မြင်မှုများသည် ယခင်ကထက် ပိုမိုလျင်မြန်စွာ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိသူများအတွက် ပိုမိုထိရောက်သော ကုသမှုရွေးချယ်မှုများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာစေပါသည်။ သင့်တွင်အဆင့်မြင့်သော ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိနေပါက၊ သင့်တစ်ဦးချင်းအခြေအနေနှင့် ကိုက်ညီမှုရှိမရှိ သိရှိနိုင်ရန် သင့်ကုသရေးဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။
ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းနှင့် စစ်ဆေးခြင်း
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကြိုတင်စစ်ဆေးခြင်း
စစ်ဆေးခြင်းဆိုသည်မှာ လူတစ်ဦးတွင် ရောဂါလက္ခဏာမပြမီ ကင်ဆာရှာဖွေခြင်းကို ရည်ညွှန်းသည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို စောစောစီးစီးရှာဖွေပြီး ကုသရာတွင် ဆရာဝန်များသည် ကင်ဆာကို နေရာသတ်မှတ်ပြီး ခွဲစိတ်ခြင်းဖြင့် ပိုမိုလွယ်ကူစွာ ဖယ်ရှားနိုင်သောအခါတွင် စစ်ဆေးမှုက ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ လက်ရှိတွင် စင်္ကာပူရှိ အထွေထွေလူဦးရေအတွက် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်သည့် အထောက်အထား နည်းပါးနေပါသည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းအတွက် အသုံးပြုသည့် စမ်းသပ်မှုတစ်ခုမှာ သွေးထဲတွင် PSA (ဆီးကျိတ်ဂလင်းရှိ ဆဲလ်များမှ ပရိုတင်း) အဆင့်ကို တိုင်းတာသည့် ဆီးကျိတ်-တိကျသော အန်တီဂျင် (PSA) သွေးစစ်ဆေးမှုဖြစ်သည်။ အဆင့်ပိုမြင့်လေ၊ ဆီးကျိတ်ပိုးဝင်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ကျယ်ခြင်းကဲ့သို့သော အခြားအခြေအနေများသည် PSA ဖတ်ရှုခြင်းကို မြင့်မားစေသော်လည်း ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများပါသည်။ PSA စစ်ဆေးမှုသည် အလွန်တိကျသောစမ်းသပ်မှုမဟုတ်သော်လည်း တစ်ခါတစ်ရံတွင် အမျိုးသားတစ်ဦးတွင် ကင်ဆာမရှိပါက (အတုအယောင်ရလဒ်အဖြစ်သိသည်) သို့မဟုတ် အမျိုးသားတစ်ဦးတွင် ကင်ဆာဖြစ်နေသည့်တိုင် ပုံမှန်ရလဒ်များ (မှားယွင်းသောအနုတ်လက္ခဏာဟု သိကြသည့်တိုင် ပုံမှန်မဟုတ်သောရလဒ်များကို ပြသနိုင်သည်။ ရလဒ်)။ မှားယွင်းသောရလဒ်များသည် အမျိုးသားအချို့တွင် မလိုအပ်ဘဲ ဆီးကျိတ်အသားစဥ်စစ်ဆေးခြင်း (နှင့် နာကျင်မှု၊ ပိုးဝင်ခြင်းနှင့် သွေးထွက်ခြင်းအန္တရာယ်အနည်းငယ်) ကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်၊ မှားယွင်းသောအနုတ်လက္ခဏာရလဒ်များသည် အမျိုးသားအချို့သည် ၎င်းတို့တွင် ကင်ဆာမရှိပါက လုံခြုံမှုကို လွဲမှားစွာခံစားသိရှိနိုင်ပြီး ကင်ဆာကို စောစီးစွာကုသရန် အခွင့်အရေးကို လက်လွတ်သွားနိုင်သည်15။
ရှုပ်ထွေးမှုများကြောင့် သင့်အခြေအနေနှင့်ကိုက်ညီသော အချက်အလက်များကို ပေးစွမ်းနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး သင့်အား ဆီးကျိတ်ကင်ဆာစစ်ဆေးခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာတွင် ကူညီပေးမည့် သင့်ကုသရေးဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးရန် အကြံပြုအပ်ပါသည်။ ဤဆွေးနွေးပွဲသည် အမျိုးသားအများစုအတွက် အသက် (၅၀) နှစ်ဝန်းကျင်တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ မြင့်မားပြီး အသက် 40 မှ 45 နှစ်ကြား အမျိုးသားများအတွက် အန္တရာယ်16။ (အထက်တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေအချက်များကို ကြည့်ပါ)။ ပုံမှန်အားဖြင့် PSA သွေးစစ်ခြင်းနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ် စအိုဝ စစ်ဆေးခြင်း (DRE) ဖြင့် စစ်ဆေးခြင်းကို ဆရာဝန်သည် ဆီးကျိတ်အတွင်း မူမမှန်မှုတစ်ခုခုကို ခံစားနိုင်ရန် လက်စွပ်နှင့် ချောဆီလက်ချောင်းကို စအိုထဲသို့ ထည့်သွင်းပေးသည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်ခြင်း
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် အာမခံချက်မရှိသော်လည်း၊ သင့်အန္တရာယ်ကို လျှော့ချရန် သင်လုပ်ဆောင်နိုင်သော နည်းလမ်းအချို့ရှိပါသည်4။
- ကျန်းမာသော ခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ကို ထိန်းသိမ်းပါ - ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအသောက်နှင့် ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းသည် သင့်အား ကျန်းမာသောခန္ဓာကိုယ်အလေးချိန်ရှိစေရန် ကူညီပေးနိုင်ပြီး ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအပါအဝင် အခြေအနေများစွာအတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချနိုင်သည်။
- ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်ပြီး မျှတသောအစားအစာကိုစားပါ- အဆီနည်းသောသကြား၊ အနီရောင်အသားများနှင့် ပြုပြင်ထားသောအစားအစာများ၊ လတ်ဆတ်သောသစ်သီးများ၊ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များနှင့် အစေ့အဆန်များပါရှိသောအစားအစာများသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအပါအဝင် ရောဂါများစွာနှင့် ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။
- ဖြည့်စွက်စာများထက် ကျန်းမာရေးနှင့်ညီညွတ်သော အစားအစာများကိုsရွေးချယ်ပါ- ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေကို လျှော့ချရာတွင် ဖြည့်စွက်စာများ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ပံ့ပိုးပေးသည့် ခိုင်လုံသောအထောက်အထားများကို ယခုအချိန်အထိ လေ့လာမှုများ မတွေ့ရှိရသေးပါ။ အဲဒီအစား သင့်ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ဗီတာမင်ဓာတ်အဆင့်ကို ထိန်းသိမ်းထားဖို့ ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေ ကြွယ်ဝတဲ့ အစားအစာတွေကို ရွေးချယ်ပါ။
- တက်ကြွပြီး လေ့ကျင့်ခန်းပုံမှန်လုပ်ပါ- လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်တာက သင့်ကျန်းမာရေးနဲ့ သုခကို တိုးတက်စေပါတယ်။ တစ်ပတ်ရဲ့ရက်အများစုမှာ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ကြည့်ပါ။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ရန် လူသစ်ဖြစ်ပါက ပန်းခြံပတ်လမ်းလျှောက်ခြင်းကဲ့သို့သော ညင်သာသောလှုပ်ရှားမှုဖြင့် ဖြည်းဖြည်းချင်းစတင်ကာ ဖြည်းဖြည်းချင်းတက်ပါ။
- သင်သည် အန္တရာယ်များသောအုပ်စုတွင် ရှိနေပါက (အထက်တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေအချက်များကို ကြည့်ပါ)။
မကြာခဏမေးလေ့ရှိသောမေးခွန်းများ
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအများစုသည် မျိုးရိုးလိုက်သော ကင်ဆာမျိုးဗီဇကြောင့်မဟုတ်ဘဲ လူတစ်ဦး၏သက်တမ်းတစ်လျှောက်တွင် ရရှိလာသော သူ့အလိုလို DNA ပြောင်းလဲမှုများ (ပြောင်းလဲမှု) ကြောင့်ဖြစ်သည်။ Inherited Syndrome များသည် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ၏ (၁၀)ရာခိုင်နှုန်း ခန့်သာရှိသည်17။
မျိုးရိုးလိုက်သောဆီးကျိတ်ကင်ဆာနှင့် ဆက်နွှယ်နေသည့် သီးခြားမျိုးဗီဇများတွင် အမွေဆက်ခံထားသော ဗီဇများ ပါဝင်သည်17။
- BRCA1 နှင့် BRCA2- ဤမျိုးဗီဇနှစ်ခုစလုံးတွင် အမွေဆက်ခံထားသော ဗီဇများသည် အမျိုးသားများတွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေ တိုးမြင့်လာကာ အမျိုးသမီးများတွင် ရင်သားနှင့် သားအိမ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ အလွန်တိုးများလာပါသည်။
- CHEK2၊ ATM၊ PALB2 နှင့် RAD51- ဤမျိုးဗီဇများတွင် ဗီဇပြောင်းလဲမှုများသည် မျိုးရိုးလိုက်သောဆီးကျိတ်ကင်ဆာအချို့အတွက် တာဝန်ရှိနိုင်သည်။
- DNA မကိုက်ညီသော ပြုပြင်ထားသော ဗီဇများ (ဥပမာ MSH2၊ MSH6၊ MLH1၊ နှင့် PMS2)- ဤမျိုးဗီဇများတွင် အမွေဆက်ခံထားသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုများရှိသော အမျိုးသားများသည် Lynch syndrome (မျိုးရိုးလိုက်မဟုတ်သော polyposis အူမကြီးကင်ဆာဟုလည်းသိကြသည့်) အခြေအနေတစ်ခုရှိပြီး၊ အူမကြီး၊ အစာအိမ်၊ ဆီးကျိတ်နှင့် အခြားကင်ဆာများ ဖြစ်နိုင်ခြေ တိုးလာပါသည်။
- HOXB13- ဤမျိုးဗီဇတွင် ဗီဇပြောင်းလဲမှုများသည် အချို့သောမိသားစုများတွင် ဖြစ်ပွားသည့် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ အစောပိုင်းတွင် စတင်ဖြစ်ပွားခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။
သင့်တွင် ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိနေပါက ဤမျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုများအတွက် ကင်ဆာဆဲလ်များကို စစ်ဆေးခြင်းသည် အရေးကြီးပါသည်17။
- ကုသမှုရွေးချယ်မှုကို လမ်းညွှန်ခြင်း- မျိုးရိုးဗီဇစမ်းသပ်မှုရလဒ်များသည် သင့်ကုသမှုရွေးချယ်မှုများအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိနိုင်သည်။ အချို့သော ဆေးဝါးများကဲ့သို့သော အချို့သော ဆေးဝါးများသည် သင့်ကင်ဆာဆဲလ်များ တိကျသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုရှိမှသာ အလုပ်ဖြစ်နိုင်ချေရှိသည်။
- နောက်ထပ် မျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ အကြံဉာဏ်နှင့် စမ်းသပ်ခြင်း- ကင်ဆာဆဲလ်များတွင် မျိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုရှိလျှင် တူညီသော ဗီဇပြောင်းလဲမှုအတွက် သင့်ကျန်းမာသောဆဲလ်အချို့ (ဥပမာ-သွေးနမူနာမှ) စမ်းသပ်ခြင်းသည် ၎င်းကို အမွေဆက်ခံခြင်းရှိမရှိ ပြသနိုင်သည်၊ ယင်းအခြေအနေတွင် ဗီဇပြောင်းလဲမှုကို တွေ့ရှိနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ သင့်ဆဲလ်အားလုံးသာမက သင့်ကင်ဆာဆဲလ်များသာမက၊ ၎င်းသည် သင့်အား အခြားကင်ဆာများ ဖြစ်နိုင်ခြေနှင့် သင့်မိသားစုဝင်များ၏ အန္တရာယ်များအကြောင်း ပိုမိုလေ့လာရန် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။ လိုအပ်ပါက သင့်ဆရာဝန်သည် သင့်အား မိသားစုမျိုးရိုးဗီဇဆိုင်ရာ အကြံပေးအထူးကုဆရာဝန်ထံ လွှဲပြောင်းပေးနိုင်ပါသည်။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ကုသမှုအားလုံးသည် မျိုးမပွားနိုင်ခြင်းကို ဦးတည်စေနိုင်သည်18။
- radical prostatectomy (ဆီးကျိတ်အကုန်လုံးထုတ်ဖယ်ခြင်း) ပြုလုပ်စဉ်တွင်၊ ခွဲစိတ်ဆရာဝန်သည် ဝှေးစေ့များ (သုတ်ပိုးထုတ်လုပ်သည့်နေရာ) နှင့် ဆီးလမ်းကြောင်း (သုတ်ပိုးများ ခန္ဓာကိုယ်မှ ထွက်သွားသော) ဆီးလမ်းကြောင်းများဖြစ်သည့် vas deferens များကို ဖြတ်တောက်သည်။ သင့်ဝှေးစေ့များသည် သုက်ပိုးများထုတ်လုပ်ဆဲဖြစ်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် သုက်၏တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ခန္ဓာကိုယ်ကို မစွန့်ထုတ်နိုင်ပါ။ ဆိုလိုတာက ကလေးကို သဘာဝနည်းအတိုင်း ဖခင်ကို ထိန်းနိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
- ဆီးကျိတ်ကင်ဆာအတွက် ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး၊ ဓာတုကုထုံး သို့မဟုတ် ဟော်မုန်းကုထုံးပြီးနောက်၊ သင်သည် သုက်ရည်နည်းသည် သို့မဟုတ် မရှိတော့ပါ။ ဤကုသနည်းများသည် သုက်ပိုးများကို ပျက်စီးစေပြီး သင့်သုတ်ပိုးအရေအတွက်ကို လျှော့ချနိုင်ပြီး သဘာဝအတိုင်း ကလေးရရန် ပိုမိုခက်ခဲစေသည်။ .
- သို့ရာတွင် အချို့အမျိုးသားများသည် ရေဒီယိုကုထုံး၊ ဟော်မုန်းကုထုံး သို့မဟုတ် ဓာတုကုထုံးဖြင့် ကုသစဉ်တွင် မျိုးအောင်နိုင်သော်လည်း သုက်ပိုးပျက်စီးသွားနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့်၊ အကာအကွယ်မဲ့လိင်ဆက်ဆံမှုပြန်လည်စတင်ရန် သို့မဟုတ် ကိုယ်ဝန်ရှိအောင်ကြိုးစားရန် ကုသမှုပြီးနောက် မည်မျှကြာကြာစောင့်ဆိုင်းရမည်ကို သင့်ဆရာဝန်ထံမှ သိရှိရန် အရေးကြီးပါသည်။
- အနာဂတ်တွင် ကလေးယူရန်စီစဉ်ထားပါက ကုသမှုမစတင်မီ သုက်ပိုးသိုလှောင်ရန် သင်စဉ်းစားလိုပေမည်။ အထူးကုသားဖွားမီးယပ်ဆေးခန်းသို့ လွှဲပြောင်းပေးခြင်းအကြောင်း သင့်ဆရာဝန်နှင့် ဆွေးနွေးပါ။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် အဆင့်မမြင့်မီအထိ ရောဂါလက္ခဏာများ မပြတတ်ပါ။ ပါဝင်သော သတိထားရမယ့် လက္ခဏာများမှာ19
- စတင်ရန်ခက်ခဲခြင်း၊ ဆီးစီးဆင်းမှုအားနည်းခြင်းနှင့် အထူးသဖြင့် ညဘက်တွင် မကြာခဏဆီးသွားခြင်းအပါအဝင် ဆီးသွားရခက်ခြင်း၊
- ဆီးသွားစဉ် သို့မဟုတ် သုက်လွှတ်နေစဉ် နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် ပူလောင်ခြင်း ခံစားရခြင်း။
- ထိုင်နေစဉ် ဆီးကျိတ်တဝိုက် နာကျင်ခြင်း။
- ဆီး သို့မဟုတ် သုတ်ရည်တွင် သွေးပါခြင်း။
- ရုတ်တရက် လိင်အင်္ဂါကမောက်ကမဖြစ်ခြင်း။
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာသည် ကင်ဆာအားလုံးတွင် အကောင်းဆုံးကုသမှုရလဒ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ စောစီးစွာ ရောဂါရှာဖွေ ကုသခြင်းဖြင့် မကြာခဏ ပျောက်ကင်းနိုင်သည်။ ဆီးကျိတ်ကင်ဆာရှိတဲ့ အမျိုးသားအများစုဟာ ကင်ဆာမဟုတ်ဘဲ အသက်ကြီးတာနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့ တခြားရောဂါတွေနဲ့ သေဆုံးနိုင်ခြေများပါတယ်။
ရည်ညွှန်းချက်များ
- National Cancer Institute. Prostate Cancer Treatment (PDQ®)–Health Professional Version. Accessed at https://www.cancer.gov/types/prostate/hp/prostate-treatment-pdq on 24 June 2024.
- National Registry of Diseases Office. Singapore Cancer Registry Annual Report 2021. Singapore, National Registry of Diseases Office; 2022.
- Chin H. et al. Prostate Cancer in Seniors. Federal Practitioner. 2015 May; 32(Suppl 4): 41S–44S.
- Mayo Clinic. Prostate Cancer. Accessed at https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/prostate-cancer/symptoms-causes/syc-20353087 on 24 June 2024.
- Cleveland Clinic. Prostate Cancer. Accessed at https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/8634-prostate-cancer on 24 June 2024.
- American Cancer Society. Prostate Cancer Risk Factors. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/causes-risks-prevention/risk-factors.html on 24 June 2024.
- National Cancer Institute. Prostate Cancer Treatment (PDQ®)–Patient Version. Accessed at
- https://www.cancer.gov/types/prostate/patient/prostate-treatment-pdq on 24 June 2024
- American Cancer Society. Tests to Diagnose and Stage Prostate Cancer. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/detection-diagnosis-staging/how-diagnosed.html on 24 June 2024.
- Singapore Cancer Society. Prostate Cancer. Accessed at https://www.singaporecancersociety.org.sg/learn-about-cancer/types-of-cancer/prostate-cancer.html#risk-factors on 24 June 2024.
- American Cancer Society. Surgery for Prostate Cancer. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/treating/surgery.html on 24 June 2024.
- American Cancer Society. Radiation Therapy for Prostate Cancer. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/treating/radiation-therapy.html on 24 June 2024.
- American Cancer Society. Considering Treatment Options for Early Prostate Cancer. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/treating/considering-options.html on 24 June 2024.
- American Cancer Society. Hormone Therapy for Prostate Cancer. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/treating/hormone-therapy.html on 24 June 2024.
- National Registry of Diseases Office. Singapore Cancer Registry 50th Anniversary Monograph – Appendices. Singapore, National Registry of Diseases Office; 2022.
- American Cancer Society. Can Prostate Cancer be Found Early? Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/detection-diagnosis-staging/detection.html on 24 June 2024.
- American Cancer Society. American Cancer Society Recommendations for Prostate Cancer Early Detection. Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/detection-diagnosis-staging/acs-recommendations.html on 24 June 2024.
- American Cancer Society. What Causes Prostate Cancer? Accessed at https://www.cancer.org/cancer/types/prostate-cancer/causes-risks-prevention/what-causes.html on 24 June 2024.
- Cancer Research UK. Infertility After Prostate Cancer Treatment. Accessed at https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/prostate-cancer/practical-emotional-support/sex-relationships/infertility-prostate-cancer-treatment on 24 June 2024.
- Moffitt Cancer Center. What are the Five Symptoms of Prostate Cancer? Accessed at https://www.moffitt.org/cancers/prostate-cancer/faqs/what-are-the-five-warning-signs-of-prostate-cancer/ on 24 June 2024.