ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ

ပြန်ရည်ကျတ်ကင်ဆာသည် ပြန်ရည်ကျိတ်စနစ် မှအစပြုသောသွေးကင်ဆာအမျိုးအစားဖြစ်သည်။ ပြန်ရည်ကျိတ်ဆဲလ်များ ဟုခေါ်သော ကိုယ်ခံအားစနစ်၏ ရောဂါပိုးကို တိုက်ခိုက်သည့် ဆဲလ်များသည် ပုံမှန်မဟုတ်သော ပြောင်းလဲမှုများနှင့် ထိန်းမနိုင်သိမ်းမရ ကြီးထွားလာသောအခါ ဖြစ်ပေါ်သည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ဆဲလ်များသည် ပြန်ရည်ကျိတ်များ၊ သရက်ရွက် ၊ စပျစ်သီး နှင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အပါအဝင် ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်း အသီးသီးတွင် ရှိနေပါသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ အမျိုးအစားများ

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ၏အဓိကအမျိုးအစားနှစ်မျိုးရှိသည်။

• Non-Hodgkin lymphoma ( ဟော့ချ်ကင်းမဟုတ်သောပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ)

  Non-Hodgkin lymphoma ( ဟော့ချ်ကင်းမဟုတ်သောပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ) သည် စင်ကာပူတွင် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်ပွားမှု၏ (၉၀)ရာခိုင်နှုန်း ကျော်ရှိသည်။ ဟော့ချ်ကင်း မဟုတ်သော ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာအမျိုးအစားခွဲ (၆၀) ကျော်ရှိသည်။ အမျိုးအစားခွဲအများစုသည် B-cell lymphomas သို့မဟုတ် T-cell lymphomas ဟူ၍ အုပ်စုနှစ်စု ရှိသည်။ အမျိုးအစားခွဲအချို့တွင်- follicular lymphoma၊ diffuse large B cell lymphoma (DLBCL)၊ MALT lymphoma၊ Mantle cell lymphoma၊ cutaneous b-cell lymphoma၊ cutaneous t-cell lymphoma၊ peripheral T-cell lymphoma၊ anaplastic large cell lymphoma နှင့် Waldenstrom macroglobulinemia တို့ရှိကြပါသည်။

• Hodgkin lymphoma ( ဟော့ချ်ကင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ)

  အခြားတစ်ဖက်တွင် Hodgkin lymphoma ဟော့ချ်ကင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာသည် အဖြစ်နည်းပါသည်။ ရောဂါလက္ခဏာများသည် ဟော့ချ်ကင်းမဟုတ်သော ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ နှင့် ဟော့ချ်ကင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာများကြားတွင် ဆင်တူသော်လည်း အဏုကြည့်မှန်ဘီလူးအောက်တွင် ထားရှိသည့်အခါ Reed-Sternberg ဆဲလ်ဟု ခေါ်သော ဆဲလ်များကို ဟော့ချ်ကင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာတွင်သာ မြင်နိုင်သည်။ ဤပုံမှန်မဟုတ်သော ကြီးမားသောဆဲလ်များသည် အန္တရာယ်ရှိသော B ဆဲလ်များဖြစ်သည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ အမျိုးအစားတစ်ခုစီတွင် မတူညီသော ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာဆဲလ်အမျိုးအစားများ ပါဝင်ပြီး ကုသမှုအတွက် မတူညီသော ကြီးထွားနှုန်းနှင့် တုံ့ပြန်မှုများကို ပြသသည်။

အကြောင်းရင်းများနှင့် အန္တရာယ်အချက်များ

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ၏အကြောင်းရင်းများကို အပြည့်အဝနားမလည်သေးပါ။ သို့သော် သတ်မှတ်ထားသော ဖြစ်နိုင်ချေအချက်အချို့ရှိပါသည်။ ဤပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ချေအချက်များတွင် -

• အသက်

  ဟော့ချ်ကင်းမဟုတ်သော ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာသည် အသက် (၆၀ ) နှင့် အထက်ရှိသူများတွင် ပိုအဖြစ်များပြီး ဟော့ချ်ကင်းပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာသည် အသက် (၁၅) နှစ်မှ (၄၀) နှစ်ကြား လူတစ်ဦးချင်းစီ သို့မဟုတ် (၅၅) နှစ်ကျော်သူများတွင် မကြာခဏ ရောဂါရှာဖွေတွေ့ရှိပါသည်။

• အမျိုးသား/ အမျိုးသမီး -

  ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ သည် အမျိုးသားနှင့် အမျိုးသမီး နှစ်မျိုးလုံးကို ထိခိုက်စေနိုင်သော်လည်း အချို့သော အမျိုးအစားခွဲများသည် လိင်တစ်မျိုးတွင် ပိုအဖြစ်များနိုင်ပါသည်။

• ခုခံအားကျဆင်းနေသူများ

  HIV/AIDS HIV/AIDS ရှိသူများ၊ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါ အစားထိုး ကုသမှု ခံယူသူများ၊ သို့မဟုတ် autoimmune ရောဂါများ ရှိသူများသည် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ချေ ပိုများသည်။

• ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကူးစက်ခြင်း

  Epstein-Barr ဗိုင်းရပ်စ်၊ အသည်းရောင် C သို့မဟုတ် human T-cell လူကီးမီးယား / ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ (HTLV-1) ကဲ့သို့သော ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ရောဂါပိုးများသည် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။

• မိသားစုရာဇဝင်

  ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာရှိသော ဆွေမျိုးရင်းချာရှိခြင်းသည် ရောဂါဖြစ်နိုင်ခြေကို တိုးစေပါသည်။

• အချို့သော ဓာတုဆေးများနှင့် ထိတွေ့မှုရှိခြင်း

  အချို့သော လုပ်ငန်းခွင်များတွင် တွေ့ရလေ့ရှိသော benzene နှင့် ပိုးသတ်ဆေးများသည် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ဖြစ်နိုင်ခြေ တိုးလာခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။

ဤအချက်များအားလုံးသည် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ကြီးထွားနိုင်ခြေကို တိုးလာစေသော်လည်း ကင်ဆာသည် လူတစ်ဦးချင်းစီတွင် လူသိများသော အန္တရာယ်အချက်များမရှိဘဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနိုင်သည်ကို သတိပြုရန် အရေးကြီးပါသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ၏လက္ခဏာများနှင့်ရောဂါလက္ခဏာများ

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာသည် အချို့သောလက္ခဏာများဖြစ်သည့်-

ပုံမှန်အားဖြင့် နာကျင်မှုမရှိပဲ လည်ပင်း၊ လက်မောင်း သို့မဟုတ် ပေါင်ခြံများတွင် ရောင်ရမ်းနေသော ပြန်ရည်ကျိတ် များ။

• ဆက်တိုက် ချောင်းဆိုးခြင်း။
• အသက်ရှုကြပ်ခြင်း။
• ဖျားခြင်း။ ကိုယ်ပူခြင်း
• ညဘက် ဇောချွေးပြန်တယ်။
• ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း။
• မရှင်းပြနိုင်သော ကိုယ်အလေးချိန်ကျခြင်း။
• ယားယံခြင်း။

ဤလက္ခဏာများသည် အခြားရောဂါများကိုလည်း ညွှန်ပြပါသည်။ ထို့ကြောင့် တိကျသောရောဂါရှာဖွေရန်အတွက် ကင်ဆာအထူးကုဆရာဝန်နှင့် တိုင်ပင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ရောဂါရှာဖွေဖော်ထုတ်ရန်၊ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အကဲဖြတ်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်ပြီး ပုံမှန်အားဖြင့် အောက်ပါတို့မှ တစ်ခု သို့မဟုတ် တစ်ခုထက်ပိုသော ပါဝင်သည်-

• စမ်းသပ်စစ်ဆေးခြင်း

  ဆရာဝန်သည် ရောင်ရမ်းနေသော ပြန်ရည်ကျိတ်များကို အထူးဂရုပြု၍ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာစစ်ဆေးမှုကို ပြုလုပ်သည်။ သို့သော် ရောင်ရမ်းနေသော ပြန်ရည်ကျိတ်များသည် ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်သောကြောင့် ကင်ဆာ တစ်ခုတည်းကို ညွှန်ပြနေမည်မဟုတ်ပေ။

• ပြန်ရည်ကျိတ်အသားစယူခြင်း

  ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာဟု သံသယရှိလျှင် ပြန်ရည်ကျိတ်အသားစယူခြင်းကို လုပ်နိုင်သည်။ ၎င်းတွင် ကင်ဆာဆဲလ်များရှိနေခြင်းကို ဆုံးဖြတ်ရန် နောက်ထပ်စစ်ဆေးမှုအတွက် ပြန်ရည်ကျိတ်တစ်ခုလုံး သို့မဟုတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို ဖယ်ရှားခြင်း ပါဝင်သည်။

• ရောဂါအမည်တပ်ခြင်းအတွက် စစ်ဆေးချက်များ

  ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ၏ရောဂါရှာဖွေခြင်း၊ အဆင့်သတ်မှတ်ခြင်းနှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုအတွက် အထောက်အကူဖြစ်စေရန်အတွက် စမ်းသပ်မှုများကို ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ဤစစ်ဆေးမှုများတွင် ပါဝင်နိုင်သည်-

  • CT စကင်န်

    ကွန်ပြူတာဓာတ်မှန်ရိုက်ခြင်း (CT) စကင်န်သည် တည်နေရာ သို့မဟုတ် အကျိတ်အရွယ်အစားကဲ့သို့သော ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းပိုင်းဖွဲ့စည်းပုံများ၏ အသေးစိတ်ပုံများကို ထုတ်လုပ်ပေးပါသည်။

  • MRI

    သံလိုက်ပဲ့တင်ရိုက်ခတ်မှုပုံရိပ်သည် သံလိုက်နှင့်ရေဒီယိုလှိုင်းများကိုအသုံးပြု၍ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းအင်္ဂါများနှင့်ဖွဲ့စည်းပုံများကိုအသေးစိတ်ဖော်ပြသည်။

  • PET စကင်န်

    PET စကင်န်သည် ခန္ဓာကိုယ်အနှံ့ ကင်ဆာဆဲလ်များကို ရှာဖွေရန် ရေဒီယိုသတ္တိကြွပစ္စည်းကို အသုံးပြုသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ အတွက် ကုသမှုသည် ရောဂါအမျိုးအစားနှင့် အဆင့်ပေါ်မူတည်ပါသည်။ ကုသမှုရွေးချယ်မှုများတွင် အောက်ပါတို့အနက်မှ တစ်ခုပါဝင်နိုင်သည်-

• ဓာတုကုထုံး

  ဓာတုကုထုံးတွင် ကင်ဆာဆဲလ်များကိုသတ်ရန် ဆေးဝါးများအသုံးပြုခြင်း ပါဝင်သည်။ ပါးစပ်ဖြင့် သို့မဟုတ် သွေးကြောသွင်း၍ ပေးနိုင်သည်။ ထိန်းညှိပေးသည့် ကြားကာလများတွင် ဓာတုကုထုံးသည် အသုံးအများဆုံး ကုသမှုပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး လူနာများကြားကာလတစ်ခုစီကြား ပြန်လည်နာလန်ထူရန် အချိန်လိုအပ်ပါသည်။

• ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံး

  ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးသည် ကင်ဆာဆဲလ်များကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ဖျက်ဆီးရန် စွမ်းအင်မြင့် ရောင်ခြည်များကို အသုံးပြုသည်။ ဓာတ်ရောင်ခြည်ကုထုံးကို သူ့ဘာသာသူ စီမံနိုင်သည် သို့မဟုတ် ဓာတုကုထုံးဖြင့် ပေါင်းစပ်နိုင်သည်။

• ခုခံအားစနစ်ကုထုံး

  ခုခံအားကုထုံးဖြစ်သည့် chimeric antigen receptor (CAR) T-cell ကုထုံး သို့မဟုတ် monoclonal antibodies ကိုအသုံးပြုခြင်းဖြင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ ခုခံအားစနစ်ကို အသိအမှတ်ပြုရန်နှင့် ကင်ဆာဆဲလ်များကို ဖယ်ရှားပစ်နိုင်စေပါသည်။

• ပစ်မှတ်ထားကုထုံး

  ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ဆဲလ်များ ကြီးထွားမှုကို ဟန့်တားရန် ပစ်မှတ်ထားသော ကုထုံးများတွင်လည်း Monoclonal antibodies များကို အသုံးပြုနိုင်သည်။

• ပင်မဆဲလ် ( သို့ ) ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုးလဲလှယ်ခြင်း

  ရိုးတွင်းခြင်ဆီမှ သို့မဟုတ် အလှူရှင်ထံမှ ကျန်းမာသော ပင်မဆဲလ်များကို ထုတ်ယူပြီး လူနာ၏သွေးထဲသို့ ပေါင်းထည့်ကာ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် ကူညီပေးသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ နှင့်ပတ်သက်သည့် ဆက်တိုက်ရောဂါလက္ခဏာများ သို့မဟုတ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုတစ်ခုခုကို တွေ့ကြုံနေရသူများသည် မှန်ကန်သောရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ကုသမှုအတွက် ဆေးကုသမှုခံယူရန် အရေးကြီးပါသည်။ စောစီးစွာ ရှာဖွေတွေ့ရှိခြင်းနှင့် ကြားဝင်ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းသည် ဤရောဂါဒဏ်ခံရသူများအတွက် ရောဂါကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်နှင့် ဘဝအရည်အသွေးကို များစွာတိုးတက်စေပါသည်။

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ၏ခန့်မှန်းချက်

ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ ရှိသူတစ်ဦးချင်းစီအတွက် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်သည် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာအမျိုးအစား၊ ရောဂါအဆင့်၊ လူနာ၏အသက်၊ ကုသမှုခံယူမှုနှင့် နဂိုရှိပြီးသား ကျန်းမာရေးအခြေအနေများအပါအဝင် အချက်များစွာပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်။ ကုသမှုတိုးတက်မှုနှင့်အတူ၊ ပိုမိုခံနိုင်ရည်ရှိသောဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများနှင့် အကောင်းမြင်သောရလဒ်များကြောင့် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာ လူနာများ ပိုမိုကောင်းမွန်သောဘဝအရည်အသွေးကို တွေ့ကြုံခံစားနေကြရပါသည်။

ပုံမှန်စစ်ဆေးမှုများ သို့မဟုတ် ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာအတွက် တိုက်ရိုက်သွေးစစ်ခြင်း မရှိပါ။ ပြန်ရည်ကျိတ်ကင်ဆာကို ကာကွယ်ရန် သက်သေပြထားသော တိုင်းတာချက်များ မရှိပါ။ ကင်ဆာအန္တရာယ်များကို လျှော့ချရန်အတွက် အောက်တွင်ဖော်ပြထားသော အဆင့်များကဲ့သို့ ကျန်းမာသောလူနေမှုပုံစံကို ကျင့်သုံးခြင်းသည် အရေးကြီးသည်-

• ကျန်းမာပြီး မျှတသော အစားအသောက်ကို ထိန်းသိမ်းပါ။
• ဆေးလိပ်ဖြတ်ပါ။
• အရက်သောက်ခြင်းကို ကန့်သတ်ပါ။
• လေ့ကျင့်ခန်း မှန်မှန်လုပ်ပါ။